İmgelem
Yazarlar: Mihriban ŞENSES
Konular:Beşeri Bilimler, Ortak Disiplinler
DOI:10.53791/imgelem.986183
Anahtar Kelimeler:“Bedene Veda”,Tıbbileştirme,Iatrojenez,Zihin-beden ayrımı
Özet: Bu metinde “Sound of Metal” (“Metalin Sesi”) filmi beden felsefesi, beden antropolojisi, sağlık sosyolojisi mülahazalarından hareketle ele alınmaktadır. Sound of Metal filmi bir insanın ve çiftin işitme kaybı sonrasında yaşadığı deneyimleri konu edinmektedir. Bu film özellikle David Le Breton’un Bedene Veda, Acının Antropolojisi adlı önemli çalışmalarından ve Ivan Illich’in Sağlığın Gaspı eserinden hareketle incelenmiştir. Filmde Ruben karakterinin bedensel kayba odaklanması ve bununla baş edememe süreci aslında modern çağın zihin-beden ayrımı, insanın zihne ya da makineye dönüşme arzusu ve Illich’in sözünü ettiği sosyal ve kültürel iatrojenez üzerinden tartışılmıştır. Metinde aynı zamanda sağlığın, hastalığın, fiziksel “kayıp”ların bireysel, fizyolojik, tıbbi meseleler olmaktan çok kültürel, politik ya da sosyolojik fenomenler olduğu ve bunlara farklı şekilde yaklaşılması gerekliliği vurgulanmıştır. Ayrıca insanın ontolojik olarak kulak/işitme/söz/dil/anlam varlığı olduğu, fakat modern bilimsel, tıbbi, teknolojik kültürün insanı mekanik, görsel, teknik bir dünyaya hapsettiği ileri sürülmüştür. Böyle bir kültürün sonucu da hiç kuşkusuz birçok düşünürün modernite eleştirisinde gündeme getirdiği anlam kaybıdır. Dolayısıyla içinde bulunduğumuz bilimsel, teknolojik, tıbbi kültür felsefi veya sosyolojik bu eleştiri noktalarından hareketle yeniden değerlendirilmek zorundadır.