Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Uluslararası Filoloji ve Çeviribilim Dergisi

Yazarlar: Emrah BOYNUKARA, Aslı Özlem TARAKCIOĞLU

Konular:Dil Bilim

DOI:10.55036/ufced.1016984

Anahtar Kelimeler:Gönderme çevirisi,Altyazılama,Kültüre özgü,Çeviri stratejisi,Sherlock

Özet: Metinlerarasılık, genel olarak edebiyat, sanat ve görsel-işitsel içerikler dahil olmak üzere birçok çeşitli alanda ortaya çıkmaktadır. Metinlerarasılığın, genelde gönderme şeklinde en çok karşımıza çıktığı alanlardan birisi de film ve dizilerdir. Kitle iletişim teknolojileri ve içerikleri dünya çapında artan bir hızla yayılmaya başladığından, gönderme gibi kültüre özgü öğelerin altyazı çevirisi önemli bir konu haline gelmiştir. Bir ölçüde, özellikle de kültüre özgü kısımlarda, problemli görünen altyazının konumsal ve zamansal kısıtlamaları göz önüne alındığında, göndermelerin mümkün olan en iyi şekilde çevrilmesi oldukça önem arz etmektedir. Göndermelerin alt yazı çevirisinde, çevirmenler çoğunlukla orijinali muhafaza etme ve kaynak metindeki göndermeleri olduğu gibi tutma eğilimindedirler. Bu çalışma, nicel araştırma analizine dayalı olarak, Kristeva'nın metinlerarasılık konsepti çerçevesinde, Sherlock dizisindeki göndermeleri tespit etmeyi ve Leppihalme'nin (1997) gönderme sınıflandırmasına göre kategorize etmeyi hedeflemiştir. Leppihalme'nin önerdiği stratejiler kapsamında, bu çalışmada Sherlock dizisindeki göndermelerin altyazı çevirisinde hangi stratejilerin kullanıldığını bulmayı amaçlanmıştır. Sonuçlar, NP (özel isim) göndermeleri için en sık kullanılan ve uygun olan stratejinin (olduğu gibi) muhafaza etme olduğunu; KP (anahtar cümle/ibare) göndermeleri için de, birebir ve standart çeviri stratejilerinin olduğunu göstermiştir.

---