Edebali İslamiyat Dergisi

Yazarlar: Ali Rıza ÖZDEMİR

Konular:Din Bilimi

Anahtar Kelimeler:Dört Kapı,Kırk Makam,Iman getirmek,Alevilik,Bektaşilik

Özet: Aleviliğin eğitim müfredatının omurgasını teşkil eden Dört Kapı; Şeriat, Tarikat, Marifet ve Hakikat adlarındaki dört aşamalı bir sistemdir. Genellikle her kapının içinde makam adı verilen onar tane ara basamak vardır ve bunların toplam sayısı kırktır. Bu çalışma, Şeriat kapısının ilk makamı olan iman getirmek kavramını araştırmaktadır. Çalışmada cevabı aranan sorular şunlardır: Alevilikte iman getirmenin mahiyeti nedir? Alevilikte iman getirmek kavramı neleri içerir ve bu içerik ne anlama gelir? İman getirmek ile iman etmek arasındaki fark nedir? Alevilikte şehadet kelimesinin anlam altyapısı nedir? Şehadet kelimesinin kısaltılmış bir formu var mıdır? Alevi ibadetlerinde ve tarikat kisvelerinde iman getirmek kavramı ne şekilde geçmektedir? Bu makalede Aleviliğin yazılı kaynakları esas alınmıştır. Başta kolektif belleğin yazılı metinleri olan Buyruk ve erkânname yazmaları olmak üzere, Alevi ariflerinin şiirleri ve risaleleri, velayetnameler, şecereler, icazetnameler vb. çalışmada sıklıkla başvurulan ana kaynaklardır. Konuyla ilgili güncel çalışmalardan da yararlanılmıştır. Çalışmanın sonucunda Alevilikte iman getirmek kavramının “La ilahe illallah Muhammeden resulullah Aliyyün veliyyullah” cümlesinden ibaret olduğu tespit edilmiştir. Alevi bilgi evreninde kısaca “Allah-Muhammed-Ali” olarak kısaca ifade edilen ve Alevi ariflerinin şiirlerinde “Allah bir Muhammed Ali” şeklinde geçen bu üç inançla ilgili kişinin bazı temel bilgilere sahip olması da iman getirmek için zorunlu görülmüştür.

---