Tarihyazımı
Yazarlar: Hülya TERZİ KOÇ
Konular:Tarih
Anahtar Kelimeler:Tanzimat,Ötekileştirme,Tarihyazımı,Oksidentalizm(Garbiyatçılık),Oryantalizm(şarkiyatçılık),Batılılaşma,Modernleşme
Özet: Tanzimat dönemi yaklaşık 150 yıllık aksaklıkların kabul edilerek giderilmesine yönelik radikal adımların atıldığı; sosyal, kültürel, askeri, ekonomi vs. pek çok alanda değişikliklere gidildiği bir dönem olarak bilinmekte ve bu çerçevede yapılan değişiklik, ıslahat ve modernleşme gayretleri tarihçiler tarafından farklı açılardan ele alınarak incelenmektedir. Tanzimat dönemi ıslahatlarında Batı’nın her açıdan ciddi bir etkisi görülmektedir. Bu durum Tanzimat ve ıslahatlarına karşı çıkanların en büyük tenkit noktasının “Batı” olmasına sebep olmuştur. Tanzimat’la birlikte güç ve otoritesini, ayrıcalıklarını kaybetmek istemeyenler, dini ve kültürel değerlere önem verenler “Batı”yı “ötekileştiren” bir dil geliştirerek Batı ve Tanzimat karşıtlığına girişmiştir. İnsanların kendilerini ve eylemlerini meşru ve haklı göstermek için başvurdukları en etkili yöntem “öteki” yaratmaktır. “Öteki”ne atfedilen her özellik “biz”in tahkimine katkı sağlar. Bu nedenle kendi konumunu, iktidarını, imkânlarını korumak isteyen birey, ötekini kendinin zıddı olarak kurgular. Tanzimat döneminde gelişen garbiyatçılığın epistemolojisi yakın geçmişte şekillenirken oryantalizmi (şarkiyatçılık) hem söylem hem de epistemik açıdan çok eskilere götürmek mümkündür. Tanzimat dönemiyle artan tercüme eserlerde, Batı’nın Doğu/Osmanlı/Müslüman tanımlaması ve bunlara ilişkin önyargılar, garbiyatçılığı beslemiştir.