Journal of Health Sciences and Medicine

Yazarlar: Feray AYDIN, Dilek DÜLGER, Özgür ALBUZ

Konular:Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri

DOI:10.32322/jhsm.695341

Anahtar Kelimeler:İstatistiksel ve matematiksel yöntemler,Tıbbi araştırma,Kestirimde modelleme

Özet: Amaç: Hangi koşullar altında tek değişkenli analizin yetersiz olduğunu ve tıbbi araştırmalarda multipl lojistik regresyonun önemini açıklığa kavuşturmak birincil amaçtır. Bu amaçla retrospektif olarak planlanan genç erkek popülasyonda alt ekstremite yüzeysel venöz risk faktörleri model olarak seçildi. Gereç ve Yöntem: Bu çalışma için 30 Mayıs 2016-1 Ocak 2019 tarihleri arasında 29 Mayıs Devlet Hastanesi Genel Cerrahi Kliniği’ne kaşıntı, ödem, bacak ağrısı ve şişlik gibi semptomları olan tüm hastalar retrospektif olarak incelendi. Bulgular: Tek değişkenli analiz sonuçları, variköz venlerin gelişiminin, değişkenler açısından kontrol grubundan anlamlı derecede yüksek olduğunu göstermiştir. Sırasıyla, aile öyküsü [34 (%61,8) vs. 21 (%38,2)], p<0,008), sigara içme [37 (%59,7) ve 25 (%40,3), p<0,04], uzun süreli [90 (%53,6) 78’e karşı (%46,4), p<0,01], kabızlık [64 (%55,2) - 52 (% 44,8), p<0,001] ve kentsel yaşam tarzı [49 (%56,7) - 22 (%43,3), p<0,04], varikoz venlerinin gelişimi üzerine etkili bulunmuştur. Oysa, önemli tek değişkenli sonuçlar için ikili lojistik regresyonunu yaptığımızda; Variköz venlerin risk faktörleri açısından farklı sonuçlar saptadık; Sonuçlar aile öyküsünün, sigara içmenin, uzun süre ayakta durmanın ve kabızlığın variköz venlerin gelişiminde katkıda bulunduğunu ortaya koydu [(%61,8’e karşı %38,2, AOR: 2,62 (1,35 ve 5,07), p<0,04))], [(%59,7’ye karşı %40,3, AOR: 2,08 (1,13 ve 3,8) p<0,02)], [(%53,6’a karşı %46,4, AOR: 1,83 (1,06 ve 3,16) p<0,03)], [(%55,2 ve %44,8) AOR: 1,74 (1,03 ve 2,92) p<0,04)]. Öte yandan, kentsel yaşam tarzı ise önemsiz bulundu [(%56,7 ve %43,3, AOR: 1,73 (0,96 ve 3,15) p<0,07)*]. Sonuç: Bağımlı değişkeni etkileyen birden fazla bağımsız değişken olduğu durumlarda; bağımlı değişkenin bağımsız değişkenlerden nasıl ve ne şekilde etkilendiğinin tespitinde; çoklu lojistik regresyon testleri, tek değişkenli analizden daha başarılıdır. Tıbbi araştırmalarda seçilen yanlış veya eksik istatistiksel çalışmalar çok önemli yanlış klinik yorumlara neden olabilir.

---