Black Sea Journal of Agriculture
Yazarlar: Fatma Nur ABAYLI
Konular:Mühendislik, Ziraat
Anahtar Kelimeler:Gen,Hayvan ıslahı,Moleküler biyoloji,Markör destekli seleksiyon
Özet: Son 30 yılda moleküler biyolojideki gelişmeler çiftlik hayvanlarının seleksiyonuna ve genetik ilerleme hızının artırılmasına önemli katkılar sağlamaktadır. Günümüzde hayvancılık sektöründe moleküler markörler, hayvanların istenilen verim karakterleri bakımından tanımlamasında, ebeveyn tayininde ve genetik hastalıkların kontrolünde yaygın uygulama alanları bulmaya başlamıştır. Çiftlik hayvanlarında moleküler markörlerin gerçek kullanımı genomik seleksiyon uygulamaları için kantitatif karakter lokuslarının belirlenmesi yönünde olmaktadır. Moleküler markörlerin, hayvanların gelecekteki verim performansını önceden tahmininde kullanımı hayvan ıslahına önemli katkılar sağlamaktadır. Moleküler markörlerin hayvan ıslahındaki uygulama alanları pratik veya kısa dönem ve uzun dönem olmak üzere iki ana başlık altında toplanmaktadır. Pratik veya kısa dönem uygulamalar bireyin istenilen karakter bakımından tanımlanmasını, ebeveyn tayinini, genetik hastalıkların kontrolünü ve genetik uzaklığın tahminini kapsamaktadır. Uzun dönem uygulamalar ise genom haritasının oluşturulmasını, kantitatif karakter lokuslarının ve genetik çeşitliliğin belirlenmesini kapsamaktadır. Moleküler markörler geleneksel ıslah yöntemlerinin bazı sınırlamalarını ortadan kaldırarak istenilen özellikler bakımından seleksiyonu hızlandırabilmektedir. Moleküler markörler ile istenilen verim karakterlerini sergilemeyen hayvanlar erken dönemde damızlığa seçilebilmekte ve sadece tek cinsiyette ifade edilen karakterler (süt verimi) her iki cinsiyette tespit edilerek bunların seleksiyonda kullanımı sağlanabilmektedir. Özellikle genomik seleksiyon ile seçilmiş boğaların spermalarının kullanımı, ülke çapında hızlı ve etkin bir genetik ilerleme sağlanmasına yardımcı olabilir. Sonuç olarak, bu yöntemler ile hayvanların genetik kapasiteleri daha kısa sürede arttırılabilir ve ülke ekonomisine önemli ölçüde katkı sağlanabilir.