Black Sea Journal of Agriculture
Yazarlar: Ali Cevat SÖNMEZ, Murat OLGUN, Soner YÜKSEL, Savaş BELEN, Yılmaz YILDIRIM, Mustafa ÇAKMAK, Yaşar KARADUMAN, Arzu AKIN, Oğuz ÖNDER
Konular:Mühendislik, Ziraat
Anahtar Kelimeler:Maltlık arpa,Protein,Nişasta
Özet: Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü (GKTAEM) arpa ıslah programı kapsamında yapılan bu çalışmada Orta Anadolu ve geçit bölgelerinin değişen iklim şartlarına adapte olabilen, yüksek verimli, protein oranı düşük, dolgun taneli ve maltlık kullanıma uygun yeni arpa çeşitlerinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla ileri kademeye gelmiş 11arpa hattı sırasıyla yağışa bağımlı (kuru) ve yüksek verim (sulu) şartlarında GKTAEM’in Eskişehir Merkez Sultanönü ve Toprak-Su kampüsündeki tarlalarda denemeye alınmıştır. Denemelerde İnce-04, Larende, Tarm-92, Ünver, Özdemir-05, Erginel-90 ve Keser çeşitleri standart olarak kullanılmıştır. Tarla denemeleri 2014-2015 ürün yetiştirme sezonunda tesadüf blokları deneme desenine göre 4 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Araştırmada incelenen hatların verim ve bazı maltlık kalite özellikleri belirlenmiştir. Buna verilerle yapılan varyans analiz sonuçlara göre tüm parametrelerde çevre ve genotipler arasındaki farklılıklar ile genotip x çevre interaksiyonları istatistiksel olarak anlamlı (p<0.05) bulunmuştur. Araştırmada deneme ortalamalarına göre tane verimi 3.60 ton ha-1, hektolitre ağırlığı 63.13 kg hL-1, tane protein oranı % 13.03, tane nişasta oranı % 54.46 ve dolgun tane oranı % 79.50 olarak elde edilmiştir. Tane verimi ve hektolitre ağırlığında 9, 10 ve 11 numaralı hatlar; düşük tane protein oranı ve yüksek tane nişasta oranında 10 ve 11 numaralı hatlar; dolgun tane oranında ise 1 ve 9 numaralı hatlar öne çıkmıştır. Araştırma sonucu verim ve bazı maltlık kalite özellikleri öne çıkan 11 ve 10 numaralı hatlar Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezi Müdürlüğü’ne sırasıyla 2016 ve 2017 yıllarında çeşit adayı olarak teklif edilmiş ve 11 no lu hat Sabribey adıyla 2019 yılında maltlık arpa çeşidi olarak tescil olmuştur. 10 no lu hattın ise 2020 yılında tescil olması beklenmektedir.