Gaziantep Üniversitesi Ayıntab Araştırmaları Dergisi
Yazarlar: Cihan KIRCA
Konular:Sosyal
Anahtar Kelimeler:Bilimsel Gerçekçilik,Kuramsal Terimler,Karşıt-Gerçekçilik,Araçsalcılık,Gözlem
Özet: Bilimsel kuramların başarısı, açıklama, tahmin etme ve gözlem olanakları sağlamasına bağlıdır. Kuramların başarısının önemli bir kısmını oluşturan kuramsal terimler, deneysel veri yığınını düzenleyerek açıklamanın olanaklarını sunar. Fakat kuramsal terimler gözlemlenebilir olmadığı için deneyselcilik ile uzlaşamaz. Bilimsel gerçekçilik, dünyanın doğru resmini sunduğunu iddia ederken karşıt gerçekçiler, bu gözlemi mümkün olmayan alanda bilimin deneyden bağımsız kurgular içerdiğini ima eder. Fakat kuramsal terimler, olgusal içerikler ile açıklanabilir işlemsel tanımlara sahiptir ve tüm süreç matematik hesaplamalarla denetlenmektedir. Öte yandan kuramsal terimlerin gözlem sorununu aşmak için doğruluk yerine sunulan deneysel yeterlilik, gözlemin standardını belirleyememektedir. Belirlenemezcilik olarak anlaşılan ve araçsalcılığa destek sunduğu düşünülen kuantum fiziği de gözlem sorunu içerisinde sorunsaldır ve bilimsel gerçekçiliğe karşı olduğunu düşünmek için yeterli veri sunmamaktadır.