Gaziantep Üniversitesi Ayıntab Araştırmaları Dergisi

Yazarlar: Metin KOPAR

Konular:Sosyal

Anahtar Kelimeler:Seyahatname,Seyyah,Kent,Coğrafya

Özet: Özet Dünyanın farklı bölgelerini keşfetme arzusuyla gerçekleştirilen geçmişin gözleri olan seyahatler tarihin aydınlatılması bakımından tarihi belge niteliği taşımaktadır. Seyyahların yaptıkları seyahatler ve bu seyahatler sonucunda tuttukları raporlar, tarih, sosyal ve demografik açıdan oldukça önemlidir. 18. yüzyıldan itibaren Batılı seyyahlar “Küçük Asya” olarak adlandırdıkları Anadolu’nun tarihi coğrafyasını öğrenmek, sosyokültürel yönlerini tanımak için geziler yapmışlardır. Seyyahların anlatılarında coğrafya merkezi bir yere sahiptir. Yerleşmelerin gözlemlenmesi ve bu gözlemlerin kaydedilmesi,eski tarihlere kadar uzanan bir uğraştır. Bu uğraşın sonucu olarak ziyaret edilen coğrafi alan ve tarihsel döneme dair izlenimler ve toplanan bilgiler yazıya aktarılmıştır. Seyyahların, gezdikleri yerlerdeki, mekânları, insanları, gelenek-görenekleri, sosyal yaşamı, dini inançları tarihi eserleri vs. kaleme alarak hem yaşadıkları dönemdeki kendi toplumlarına bilinmeyen ülkeleri tanıtmışlar, hem de bu değerli bilgilerin günümüze kadar ulaşmasına sebep olmuşlardır. Bu bilgiler aynı zamanda tarihi bir vesika özelliği taşımaktadır. Ancak gezi notları, seyyahın görüşlerini, bakış açısını ve yorumlarını içermesi bakımından tarih bilimi açısından mukayeseye tabi tutulmalıdır. Okuyucular tarafından büyük rağbet gören seyahatnameler, yazıldıkları devirden çok sonraları tarihî birer kaynak olarak değerlendirilmeye başlanmıştır. Bu çalışmamızda Seyahatnameler başlığı altında, Antep’i görme şansına erişip anılarını kaleme alan seyyahların şehir hakkındaki değerlendirmelerini vermek, Antep’i tanımak ve tanıtmak açısından önemli olacaktır.

---