Akademik Platform İslami Araştırmalar Dergisi
Yazarlar: Tahsin KAZAN
Konular:Din Bilimi
Anahtar Kelimeler:Memlükler,Hadis İlmi
Özet: Memlükler, sosyal ve ilmi hayatın şekillenmesinde aktif rol oynamış siyasi ve idarî bir yapıdır. Moğolların İslam dünyasını işgal girişimlerinin Memlüklerce engellenmesi onlar hakkındaki algıyı olumlu yönde etkilemiştir. Moğolların Bağdat’ı işgal etmesi, Memlüklerin hâkimiyeti altında bulunan coğrafyaya ilim adamlarının hicret etmelerine sebep olmuştur. Bir başka sebep ise Memlükler devletinde yazılan birçok eserin birden fazla nüshasının Kahire kütüphanelerinde bulunmasıdır. Memlüklerin emniyeti sağlaması ve ilim tahsili için gerekli olan ortamları oluşturması, nakli ve aklî ilimlerin gelişme kaydetmesini sağlamıştır. Bu dönemde yöneticilerin, genelde tüm ilimlere özelde de hadis ilimlerine ilgi duymaları ulumu’l-hadisin altın çağını yaşamasına vesile olmuştur. Bu vesile ile hadis ilimlerinin kimi dallarında önemli gelişmelerin kaydedilmesi, dönemin hadis ilmine olan katkıları açısından değerlendirilmeyi gerektirmektedir. Günümüzde bazı oryantalistlerin bu dönemi sadece şerh ve ihtisar faaliyetinin yaşandığı dönem olarak nitelendirmelerinin gerçeği yansıtmadığı kanaatindeyiz. Zira bu devir, hadis ilminde kısmen özgünlüğün yaşandığı bir dönem olarak telakki edilmiştir. Hatta günümüzde okutulan hadis ilimlerine dair eserlerin Memlükler Dönemi’nde yazılan eserlerden olması da önem arz etmektedir. Bu çalışmamızda Memlükler Dönemi’ndeki hadis ilminin nasıl bir gelişme gösterdiğini ele alamaya çalışacağız.