Uluslararası Ekonomi Siyaset İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi
Yazarlar: Cem DOĞAN
Konular:Tarih
Anahtar Kelimeler:Osmanlı İmparatorluğu,Cariyelik,Fuhuş,Beyaz Kadın Ticareti
Özet: 19. yüzyılın sonunda Osmanlı hukuk terminolojisi, "beyaz köle ticareti" denen alışılmadık bir kavramla karşılaştı. Aslında yetkililer, yerleşik cariyelik ve çok eşlilik uygulamalarının olağan suistimaline ve köle kadınların fuhuş için kullanılmasına aşinaydı. Ancak, konunun uluslararası boyutları devletin iç işlerine müdahalenin önünü açabileceği için onunla daha yakından ilgilenmeye başladılar. Osmanlı İmparatorluğu'ndaki modern beyaz köle ticareti kavramının kökenleri çok erken dönemlere kadar uzanıyordu ve çeşitli kaynaklarla birlikte yabancı basında da bu konuda muhtelif yazılar yayınlanmıştı. Uluslararası basın, İstanbul'un beyaz köle trafiğinin merkezlerinden biri olduğunu iddia ediyordu. Kölelik tartışmalarına gerilimin yükselen beyaz kadın ticaretinin eklenmesinin, Batılı güçlerle düzgün ilişkiler kurmaya çalışan Osmanlı İmparatorluğu'nun uluslararası prestiji açısından olumlu sonuçları olmayacağı aşikardı. Bu bağlamda, Tanzimat yönetimi yüzyılın ortalarından itibaren konuyla giderek daha fazla ilgilenmeye başladı. Hükümetin cariyelik, çok eşlilik ve evlilik konusundaki endişeleri boşuna değildi. Bu tür kalıplaşmış sosyal alışkanlıkların kişisel çıkar amacıyla sömürülmesi köle kadınları fuhşa sürüklüyordu ama asıl tehlike bu faaliyetin ülke sınırlarının ötesine uzanmasıydı. Bu çalışma, İstanbul'da özellikle 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren yükselişe geçen ve zamanla uluslararası düzeyde organize bir suça dönüşen beyaz kadın ticaretinin kökenlerini cariyelik kurumu üzerinden tartışmayı önermektedir.