Izmir Democracy University Social Sciences Journal

Yazarlar: İpek CİMEN BULUT

Konular:Beşeri Bilimler, Ortak Disiplinler

Anahtar Kelimeler:Anlaşma yapma özgürlüğü,Hakim durum,Anlaşma yapma yükümlülüğü,Zorunlu unsur doktrini,Esaslı unsur,Rekabet hukuku,Avrupa Birliği,Birlik hukuku,Uygulama koşulları,Zorunlu unsur,Zorunlu lisanslama

Özet: Hakim durumda olsun olmasın, her teşebbüs anlaşma yapma özgürlüğü ilkesi çerçevesinde anlaşma yapmama veya yapacağı anlaşmanın karşı tarafını, kapsam ve içeriğini, süresini ve benzeri koşullarını serbestçe belirleme özgürlüğüne sahiptir. Buna karşılık, serbest ve adil rekabetin korunması amacıyla hakim durumdaki teşebbüslerin ilgili pazardaki hareketleri, rekabet kuralları çerçevesinde denetlenmektedir. Bu denetim neticesinde, kimi istisnai hallerde ve hakkın kötüye kullanılması yasağı kapsamında hakim durumdaki teşebbüse somut olayda anlaşma yapma yükümlülüğü getirilebilmektedir. Hakkın kötüye kullanılması yasağının başka bir çıktısı olarak hakim durumdaki teşebbüslere rekabet kuralları bağlamında getirilebilen diğer istisnai nitelikteki sınırlandırma da zorunlu unsur doktrini çerçevesinde yapılır. Anlaşma yapma yükümlülüğünün bir çeşidi olan zorunlu unsur doktrininin anlaşma yapma yükümlülüğünden farkı, işbu doktrinin mutlak bir hak olan mülkiyet hakkına da dokunarak istisnai hallerde –hakkın özüne dokunulmaması ve orantılılık ilkeleri doğrultusunda- mülkiyet hakkını sınırlandırabilmesidir. Bu çalışmada, anlaşma yapma özgürlüğü genel ilkesinin, hakim durumdaki teşebbüsler bakımından zorunlu unsur doktrini uygulanarak, hangi istisnai koşullar altında sınırlandırılabileceği ve zorunlu unsur doktrininin uygulama koşullarının gelişimi, Avrupa Birliği Adalet Divanı ve Komisyonun önüne gelen çeşitli vakalara ilişkin kararların incelenmesi neticesinde anlatılmaya çalışılmıştır.

---