Academic Knowledge
Yazarlar: Samah OURNA
Konular:Sosyal
Anahtar Kelimeler:Arap Dili,Metinlerarasılık,Göstergelerarasılık,İtbâ,Ahz,Ğâra
Özet: Bu makale klasik Arap edebiyatı eleştirisindeki “serika” ile modern dönemdeki “metinlerarasılık” kavramlarının birbiri arasındaki benzer yönleri ele almaktadır. Bu bağlamda ortak görüşleri belirlemek amacıyla klasik dönem edebiyat eleştirmenlerinin görüşleri ile Avrupalı eleştirmenlerin görüşleri karşılaştırılmıştır. Çalışmanın sonucunda klasik dönem eleştirmenlerin şairler arasındaki etkileşimin varlığını kabul ettiği görülmüştür. Fakat bu olguya karşı iki karşıt tutum da bulunmuşlardır. Bir grup eleştirmen bu etkileşimi yadırgamış, özgünlük ve farklılığı yok ettiğini düşünmüşlerdir. Başka bir grup eleştirmen ise eski şairlerin bazı fikirlere önceden ulaşması ve bunun neticesinde zamanla yeni fikirlerin tükenmesi gerekçesiyle bu durumu makul karşılamışlardır. Bu son görüşün sahipleri ile batılı eleştirmenlerin, kaynakları açıkça belli olmayacak şekilde yeni bir eser üretmek amacıyla, sonrakinin öncekinden almasının yani metinlerarasılığın kabul edilebilirliği noktasında hem fikir oldukları görülmektedir. Ayrıca klasik dönemdeki bu eleştirmenler şairler arasındaki etkileşimin nedenlerini de araştırmışlar ve bunu şairlerin benzer ya da aynı çevrede yetişmesi ve şairin edebi birikimi ile ilişkilendirmişlerdir. Bu konuda özgünlüğün öncekilerin bilgisine vakıf olmada saklı gören modern dönem eleştirmenleri ile örtüşmekte fakat sadece isimlendirme konusunda birbirlerinden ayrılmaktadırlar. Klasik dönem Arap edebiyatı eleştirmenleri bu noktada “itbâ`”, “ahz” ve “ğâra” gibi kavramları kullanırken günümüz eleştirmenleri “metinlerarasılık”, “göstergelerarasılık” ve “metinlerarası ilişkiler” kavramlarını kullanmaktadır.