Zeki Sistemler Teori ve Uygulamaları Dergisi
Yazarlar: ["Şeniz DEMİR"]
Konular:-
DOI:10.38016/jista.1225097
Anahtar Kelimeler:Türkçe,Eşgönderge çözümleme,Sinir ağı mimarileri,Eğitilmiş dil modelleri
Özet: Eşgönderge çözümleme, bir metinde yer alan ve aynı temel varlığa gönderimde bulunan ifadelerin çözümlenmesiyle ilgilenir. Metin anlamanın vazgeçilmez bir unsuru olan bu zor iş, soru yanıtlama ve makine çevirisi gibi çeşitli dil işleme sistemlerinde önemli uygulamalara sahiptir. Eşgönderge çözümlemesine yönelik önemli sayıda çalışma olmasına rağmen, Türkçe üzerine yapılan araştırmalar sayıca azdır ve çoğunlukla zamir çözümlemesiyle sınırlı kalmıştır. Bildiğimiz kadarıyla, bu makale öğrenme tabanlı iki farklı modelin araştırıldığı ilk sinir ağı kullanılarak yürütülmüş Türkçe eşgönderge çözümleme çalışmasını sunmaktadır. Her iki model de ifade kümelerini oluştururken ifade sıralaması yaklaşımını takip etmektedir. İlk model, bir dizi önceden belirlenmiş özellikleri kullanırken, ikinci eşgönderge modeli, bir ifade ile onun aday öncül ifadeleri arasındaki benzerlikleri tespit için önceden eğitilmiş büyük ölçekli dil modellerinden öğrenilen kelime temsillerini kullanmaktadır. Türkçe için özel olarak eğitilmiş birçok dil modeli, kelime temsillerini elde etmek için kullanılmış ve bunları etkinlikleri yapılan deneylerde otomatik ölçütler kullanılarak karşılaştırılmıştır. Bu çalışma sonuçlarının, sinir ağı mimarilerinin Türkçe eşgönderge çözümlenmesine olası katkılarına ışık tuttuğu düşünülmektedir.