İDEALKENT
Yazarlar: Metin ÖZASLAN
Konular:-
Anahtar Kelimeler:Hacettepe mahallesi,Mahalle tari
Özet: 1950 sonrası Türkiye’sinde, kırsal kesimden kentlere doğru yaşanan göçler, sadece coğrafi bir nüfus hareketliliği olarak kalmayacak, ileride Türkiye’nin ekonomik, sosyolojik, kültürel ve siyasal yapısını önemli ölçüde değiştirecek bir toplumsal hareketliliğin de lokomotifi olacaktır. Kırın yoksulluğu, iptidailiği ve iticiliğinden fitillenen göç katarları, Türkiye’nin o zamana değin nispeten sessiz, sakin, kendi kabuğu içinde yaşayan şehirlerini derinden etkileyecektir. Göçmenlerintemel ihtiyacı olan, başlarını sokacakları bir yuva, yani konut talebi, sürece hazırlıksız yakalanan kentlerin “arz” boşluğunu tez elden dolduran “gecekondu”yla veya Hacettepe Mahallesi gibi tarihî yerleşim merkezlerindeki konakların ve mütevazı ahşap evlerin üç-beş aile tarafından düşük kiralar ödenerek paylaşılmasıyla tez elden çözülecektir. Yine can alıcı bir sorun olan istihdam talebi ise, “sırtın dayanılacağı” devlet kapısında bir hademelik, yoksa da dere yatağında kurulmuş fabrikada veya sanayi sitesindeki bir atölyede sigortalı işçilikle, bunlar da yoksa her gün belediye zabıtalarıyla kaç-kovalan mücadelesi içindeki işportacılık gibi enformel istihdam alanlarında bir meşguliyetle “eğreti” de olsa çözülecektir. Nitekim, bir “insan tsunamisi” hâlinde şehirlerin üzerine çöken kırsal tabanlı göçler, ilerleyen dönemlerde kimilerince “postalı çamurlu paryalar kentlerimizi mahvetti” türünde geçmişten beslenen seçmeci mitolojilerle bir kent nostaljisine ve “şehirli zaptiyeliği”ne dönüşecek, kimilerince de sözüm ona “elitlerin” kurulu düzenini kökünden sarsan bir halk hareketi olarak yorumlanacaktır. Başkent Ankara ise, bu göçlerdenyoğun şekilde etkilenen birkaç şehirden biri, belki de ilk veönemli örneği olarak yaşana gelen hengâmeli sürecinyakın görgü tanıklarından biri olacaktır.