Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tarih Dergisi

Yazarlar: Musa KILIÇ

Konular:Sosyal

DOI:10.47437/esogutd.1015564

Anahtar Kelimeler:II. Abdülhamid,Osmanlı Devleti,İngiltere,Afganistan,Muhacir,Göç

Özet: II. Abdülhamid döneminde muhacir meselesi Osmanlı Devleti’ni meşgul eden önemli sorunlardan biriydi. Osmanlı topraklarına göç edenlerden bir kısmını da Afgan muhacirleri oluşturmaktaydı. II. Abdülhamid döneminde Afgan göçlerinin başlıca sebepleri arasında 1878’de başlayan İkinci Afgan-İngiliz Savaşı, Abdurrahman Han’ın iktidara gelmesinden sonra iç siyasette izlediği sert politika ile İngiltere ve Rusya’nın bölge üzerindeki rekabeti sonrasında Afganistan’da huzursuzluğun arttırması gibi etkenleri sıralayabiliriz. Osmanlı Devleti başta Irak, Suriye ve Hicaz olmak üzere çeşitli bölgelere yerleştirilen Afgan muhacirlere elinden gelen yardımı göstermeğe çalışmıştı. Fakat İngiltere, Afganistan’ın bir kısım topraklarının doğrudan kendi kontrolleri altında olduğunu ve Afgan Emirinin dış politikada kendilerine bağlı bulunduğunu ileri sürerek Osmanlı topraklarına göç etmiş olan Afganların İngiltere tâbiiyetinde ve himayesinde olduklarını iddia etmekteydi. Osmanlı Devleti ise Afgan muhacirleri kendi himayesinde ve hilafet kurumunun koruması altında kabul etmiş ve Osmanlı tâbiiyetine geçmek isteyen Afgan muhacirlere kolaylık sağlamıştı.

---