Sağlık Bilimlerinde İleri Araştırmalar Dergisi
Yazarlar: Çiğdem GÜREL BAYRAM, Gulsel AYAZ, Handan TUNCEL, Mustafa Tunaya KALKAN, Nazmiye KURŞUN, Turgut ULUTİN
Konular:Tıp
Anahtar Kelimeler:Statik manyetik alan,Trombosit agregasyonu,ADP
Özet: Amaç: Trombositler, salgıladıkları maddeler ve membran proteinleri ile birlikte koagülasyon ve inflamasyonda önemli rol oynayan 4-7 Mikron çapında kan hücreleridir. Manyetik alanın günümüzde, canlılara ve kan hücrelerine etkilerini araştıran birçok çalışma olmakla birlikte henüz etki mekanizması tam olarak açıklanamamıştır. Özellikle düşük sabit manyetik alanın lökositleri aktive ettiği ve sayılarını arttırdığı tespit edilmiştir fakat trombositler üzerindeki etkileri ile ilgili tartışmalı veriler mevcuttur. Bu çalışmada sabit manyetik alanın trombosit fonksiyonları üzerindeki etkilerini incelemeyi amaçladık. Gereç ve Yöntem: Trombositler farklı şiddetlerdeki (2mT, 5mT, 40mT) manyetik alana, farklı sürelerde (5, 15 ve 30 dakika) maruz bırakıldı ve trombosit agregasyonları farklı zaman aralıklarında (0, 24, 40, 48 saat) agregometre kullanılarak tespit edildi. ADP uyaranı kullanılarak trombosit agregasyon kurbu eğim ve % amlitüd olarak belirlendi. Bulgular: 5mT’da 15dk ve 30dk inkübasyondan sonra 24. saatteki trombosit agregasyonları, kontrole göre daha yüksek bulundu (eğim p=0,008, amplitüd p=0,026). 15 ve 30 dakika arasında ise istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmadı. 2mT’da 15 ve 30 dakika inkübasyondan sonra 48. saatteki agregasyonları kontrole göre anlamlı olarak yüksek bulundu (p=0,038). 2mT’daki trombosit agregasyonu, 5mT’daki trombosit agregasyonundan istatistiksel olarak daha yüksek bulundu (p=0,032). Sonuç: Manyetik alana maruz kalan trombositlerde agregasyon artışı olduğu tespit edildi. 2mT’lık statik manyetik alan maruziyetinin 48 saat sonra bile trombosit agregasyon yanıtını olumlu etkilemesi, bu etkinin trombositlerin vücut dışında daha uzun süre aktivitelerini korumalarını sağlayacağını düşündürmektedir.