İran ve Turan Tarihi Araştırmaları Dergisi

Yazarlar: Umut KIRCA

Konular:Sosyal, Sosyal Bilimler Tarihi, Tarih

Anahtar Kelimeler:Nadir Şah,Afşarlılar,Safevîler,Nadir Şah Dönemi Kaynakları,Afşarlı Dönemi Kaynakları

Özet: Nadir Şah ve Afşarlılar (1736-1804), XVIII. yüzyıl Türk, İran ve Asya tarihinde büyük etkiler bırakmış ve bu etkiler çeşitli kaynaklar aracılığıyla günümüze ulaşmıştır. Nadir Şah, Safevîlerin ardından İran üzerinde Afşarlı Hanedanı’nı kurmuştur. Bu dönemi anlatan kaynakların büyük çoğunluğunun dili de Farsça’dır. Farsça ana kaynaklar dışında diğer devletlerle ilişkiler vasıtasıyla ve elçilikler aracılığıyla Nadir Şah ve Afşarlılar hakkında bilgi veren Osmanlı Türkçesi, Ermenice ve Batı dillerinde yazılmış kaynaklar da mevcuttur. Fakat bugüne kadar Nadir Şah ve Afşarlı tarihi kaynaklarının tanıtımı üzerine müstakil bir çalışma kaleme alınmamıştır. Bununla birlikte bu dönemi anlatan kaynaklar bazı Türkçe eserlerde esas konu olmadan tanıtılmıştır. Bu durum, okuyucuların ve bu dönem hakkında araştırma yapmak isteyenlerin Nadir Şah ve Afşarlı tarihi kaynakları hakkında doğrudan bilgi edinmesi noktasında müstakil bir çalışma bulamamasına sebebiyet vermiştir. Bundan dolayı biz de bu çalışmamızda Afşarlılar dönemi kaynaklarını derli toplu bir şekilde tanıtarak okuyucuların konu hakkında detaylı bilgi edinmesini amaçladık. Bu çalışmayı yaparken kaynakların muhtevaları, nüshalarının nerelerde bulunduğu, kaynakların kimler tarafından çalışıldığı hakkında bilgiler vermeye gayret ettik. Bununla birlikte kaynakları önem sırasına göre sunmaya çalıştık. Bu çalışma ile böylece Afşarlılar tarihi kaynakları üzerine okuma ve çalışma yapacak olanlara iyi bir referans olacağımızı umut ediyoruz.

---