İran ve Turan Tarihi Araştırmaları Dergisi
Yazarlar: Bayram Arif KÖSE
Konular:-
Anahtar Kelimeler:Mâverâünnehir,Üsrûşene,Afşin
Özet: Türklerin kadim zamanlardan beri yurt olarak kullandıkları Tûrân bölgesi, İslam kaynaklarının Amû Deryâ (Ceyhun Nehri) ötesi anlamında kaydettikleri Mâverâünnehir coğrafyasıdır. İran’la Tûrân arasında sınır olan nehrin ötesinde, İslam kaynaklarının övgüyle bahsettiği Türkler yaşamaktaydı. Özellikle yaşamlarına dair anlatılan meziyetlerinin yanı sıra idari ve askeri işlerindeki kabiliyetleri Müslümanların ilgisini çekmiş ve bundan sonraki süreçte bölge İslamlaşmaya başlamıştır. Ömerî’nin deyimiyle, Harezm Hanlığı, Sâmânî hanedanı, Sebüktegin oğulları ve Selçukluların yanı sıra pek çok Türk hanedanı bu bölgeden çıkmıştır. Sadece Türk devletlerine değil özellikle Abbasiler başta olmak üzere diğer İslam devletlerine de asker ve idareci yetiştiren bölgenin önemli merkezlerinden olan Üsrûşene, bu makalemizin konusunu oluşturmaktadır. Üsrûşene’nin tarihi coğrafyası ve ilk İslam fethinden Abbasilere siyasi tarihi dönemin kaynakları incelenerek ortaya konulmaya çalışılmıştır.