Acta Infologica
Yazarlar: Bahadir KARASULU
Konular:Bilgisayar Bilimleri, Bilgi Sistemleri, Mühendislik, Ortak Disiplinler
Anahtar Kelimeler:Konuşmacı Tanıma,Siber Güvenlik,Ses Olayı Tespiti,Derin Öğrenme
Özet: Günümüzde doğadaki birçok doğal ses kaynağı yanısıra sentetik sesler de çoklu ortam sistemlerinde kullanılmaktadır. Bu seslerin bulunduğu ortamlar (sahneler) biyometrik yetkilendirme, güvenlik isterleri ve gürbüz/güvenli sesli/görüntülü iletişim için önem arz etmektedir. Konuşma/konuşmacı tanıma, doğrulama gibi özel kısıtlara sahip ses biçemleri haricinde çoklu seslerin ayrıştırılması, gürültü giderilmesi, ses sahnesi/ olaylarının tespiti ve ses etiketleme işlemleri siber güvenlik açısından daha güvenli bilişim sistemleri oluşturulması adına gün geçtikçe önem kazanmaktadır. Derin öğrenme katmanlı altyapısı gereği oldukça iyi bir biçimde ham verideki özniteliklerin ve anlamsal ilişkinin elde edilmesine olanak sunmasından dolayı son yılllarda siber güvenlik alanında da tercih edilir olmuştur. Bu çalışmada siber güvenlik kapsamında çoklu ortam verisi olarak ses (veya konuşma) analizi ve sınıflandırma/tahminleme ve tespit için derin öğrenme mimari modellerinin kullanımı irdelenmiştir. Çalışmamızda 2015 ilâ 2019 yılları arasındaki yayınlarda öne çıkan modeller olan derin sinir ağları, evrişimli sinir ağları, tekrarlayıcı sinir ağları, kısıtlanmış Boltzmann makinesi ve derin inanç ağları sistematik olarak incelenmiştir. Böylece siber güvenlikte ses/konuşma işleme, sesle aldatmayı önleme, tutarlı ve yüksek başarımlı sonuçları elde etmeye dair literatürdeki yönelim kırkı aşkın çalışma üzerinden bilimsel bulgulara dayanan tartışma ve yorumlarla açıkça ortaya konulmaktadır.