Universal Journal of History and Culture

Yazarlar: Salich TZAMPAZ

Konular:Sosyoloji, Tarih

Anahtar Kelimeler:Kollektif Bellek

Özet: İtalyan sosyal bilimci Enzo Traverso’nun Fransızca kaleme aldığı ve Işık Ergüden tarafından Geçmişi Kullanma Kılavuzu Tarih, Bellek, Politika  şeklinde Türkçeye çevrilmiş Le Passé, Modes d'emploi Histoire, Mémoire, Politique isimli eseri, İkinci Dünya Savaşı sonrasınınönemli mevzularından biri olan ‘bellek’ konusunu ele almaktadır. Bellek, öznel bir nitelik taşıdığı için paradigmal dönüşüm açısından da kayda değer bir konudur. Zira İkinci Dünya Savaşı sonrası tam da Batı Metafiziği’nin kendini sorgulamaya başladığı, dolayısıyla sosyal bilimlerde de pozitivist, determinist, naturalist eğilimlerin yerini yorumsamacı, çoğulcu, göreci vb. eğilimlere bıraktığı dönemdir. Daha açık konuşmak gerekirse insanların tarihi başkaları tarafından veyahut makro bir unsur tarafından “kader” biçiminde dayatılmak yerine aktörlerin kendi belleklerine yoğunlaşılmaya başlanmıştır. Yazarın da Walter Benjamin’e matuf “aktarılan deneyim (Erfahrung)” ve “yaşanılan deneyim (Erlebnis)” şeklinde yaptığı ayrımda olduğu gibi artık “yaşanılan deneyime” odaklanılmaktadır. Holokost örneğine baktığımızda, bir zamanlar kimsenin sesini çıkarmadığı, hatta meşru gerekçelerle işlenen soykırım günümüzde kınanan bir olgu haline gelmiştir.

---