Senex: Yaşlılık Çalışmaları Dergisi

Yazarlar: İsmet KOÇ, Melike SARAÇ

Konular:Sosyoloji

Anahtar Kelimeler:Yaşlı nüfus,Yaşlılık,Göç,Yaşlı göçü,Göç yönü

Özet: Türkiye’nin kuruluşundan itibaren, özellikle de 1950 yılı sonrasında, çok hızlı bir demografik dönüşüm süreci yaşadığı görülmektedir. Bu süreçte, nüfusun doğurganlık ve ölümlülük örüntüsünde ve seviyesinde meydana gelen değişimler nüfusun yaşlanması sürecinin başlamasına neden olmuştur. Günümüzde nüfusun yüzde 8’ini oluşturan yaşlı nüfusun (65 yaş ve üstü nüfus) payının 2025 yılında yüzde 10’a; 2050 yılında ise yüzde 21’e yükselmesi beklenmektedir. Türkiye’nin yaşadığı demografik dönüşüm sürecinde yaşadığı bir başka olgu da göç sürecine katılan nüfusun cinsiyet ve yaş yapısında yaşanan değişimdir. Klasik göç teorilerinin göçün cinsiyet (erkek nüfus) ve yaş (genç nüfus) seçici bir süreç olduğuna ilişkin öngörülerini yanlışlayacak biçimde, Türkiye’de göç sürecine giderek daha fazla kadının ve yaşlının dâhil olduğu görülmektedir. Bu anlamda bu çalışmanın temel amacı, 2009-2016 döneminde iller arasında yaşanan iç göçün yaş yapısının analiz edilerek zaman içinde yaşlı nüfusun göç sürecine katılım seviyesinin ve bu göçün yönünün (kır-kır; kır-kent; kent-kent) değişimini incelemektir. Bu analizlerde yaşlı nüfusun yaş grupları (65-74, 75-84 ve 85 ve üstü) ile cinsiyet yapısı da dikkate alınmaktadır. Çalışmanın veri kaynağını, 2009-2016 yıllarında TÜİK tarafından Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi’nden derlenerek her yılın Aralık ayında yayınlanan göç istatistikleri oluşturmaktadır. Çalışmanın bulguları göç sürecine katılan yaşlı nüfusun zaman içinde hem sayısal büyüklük olarak hem de oransal olarak arttığını; yaşlı göçünün kır-kent yönlü olmaktan çıkarak daha çok kent-kent yönlü bir konuma geldiğini göstermektedir.

---