Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
Yazarlar: Murat Necip ARMAN, Çağdaş CENGİZ
Konular:Sosyal
Anahtar Kelimeler:European Union,European Green Deal,Decarbonisation,Energy Union,Western Balkans
Özet: Avrupa Birliği (AB), 2004 ve 2007 genişlemeleri ile Merkezi ve Doğu Avrupa Ülkeleri’ni (MDAÜ) bünyesine katmıştır. Bu büyük genişleme, ülkelerin pek çoğunun tam üyelik için hazır olmaksızın Birliğe kabul edildiğine dair tartışmaları da beraberinde getirmiştir. Uzunca bir süredir devam etmekte olan bu tartışmaları besleyen Birlik-içi çelişkilerin yol açtığı derinleşme krizi, 2008 küresel finans krizinin derin dışsal etkileriyle de birleştiğinde sonuç, hem ekonomik bir tahribat hem de sağın ve otoriter eğilimlerin önünü açan yeni bir politik iklim ve sosyolojik kriz olmuştur. Bu sürecin etkisiyle AB’nin karar verici aktörleri, Batı Balkan ülkelerinin tam üyelik sürecinin istikrarlı fakat daha temkinli ilerlemesi konusunda nispi bir konsensusa varmışlardır. Bu durumda, Batı Balkanlar’da Avro-Atlantik entegrasyona yönelik bir motivasyon kaybının oluşmaması ve böylece hedeften uzaklaşan Batı Balkan ülkelerinin Rusya’nın Doğu Avrupa’daki eski nüfuz alanlarını geri alma stratejisine kapılmaması için Batı Balkanlar özelinde farklı bir yordamın geliştirilmesi zorunlu hale gelmiştir. Böylece 2014’te Berlin Zirvesi ile başlatılan Berlin Süreci, Batı Balkanlar’ın AB etki sahasından çıkmaksızın ekonomik ve demokratik dönüşümlerine AB’nin kılavuzluk etme stratejisi ile birlikte ilerlemiştir. Berlin Süreci dâhilinde, bölge ülkeleri ile AB arasında enerji alanında da işbirliği süreçlerinin geliştirilmesine yönelik önemli kararlar alınmıştır. Bu kararlar, özellikle enerji ve ulaştırma reformları başlığı ile sonuç belgelerindeki yerini almıştır. Yeni ve önemli bir gelişme olarak, AB enerji politikası kapsamında 2050 yılına kadar enerji sisteminin dekarbonize edilmesi hedefine bölgenin de dâhil edilmesi yaklaşımı benimsenmiştir. Bu doğrultuda bu çalışmada, Batı Balkan ülkelerinin AB enerji politikalarına ve dolayısıyla 2050 yılına uzanan temiz enerji hedeflerine ne derece uyumlu olduğu incelenmiştir.