Peyzaj Araştırmaları ve Uygulamaları Dergisi

Yazarlar: Nermin BAŞARAN, Hilal ÖZAYDIN YILMAZ, Hilal KAHVECİ, Engin EROĞLU

Konular:Mimarlık

Anahtar Kelimeler:Average Nearest Neighbor analizi,Kent meydanı,Kernel yoğunluk analizi,Mekansal dağılım,Nokta örüntü analizi

Özet: 19. Yüzyıl itibari ile kentleşmenin artması ve iklim değişikliği etkilerinin kentlerde daha yoğun olarak hissedilmesi bitkilerin meydanlarda daha etkin rol almasını sağlamıştır. Ancak antropojenik faktörlerin etkisi nedeniyle bu tür kentsel alanlardaki bitki kompozisyonlarının mekânsal dağılımı ve bileşimi sürekli olarak değişmiş ve göz ardı edilmiştir. Oysa ki, bitki dağılımları bitkiler arası mesafe veya aynı türlerin bitki tasarımındaki birliktelikleri ekosistem fonksiyonlarına ve ekosistem hizmetlerine birey düzeyinde etki etmektedir. Bu çalışmanın amacı;tarih boyunca farklı olaylara tanıklık eden meydanlardaki bitki materyali ve mekan ilişkisini incelemektir. Bu kapsamda İstanbul’ da yer alan Beyazıt, Dolmabahçe, Eminönü, Eyüp, Galata, Ortaköy, Sultan Ahmet, Taksim, Tophane, Üsküdar meydanları bitki türleri ve yoğunluk-mekasal dağılım ilişkileri açısından irdelenmiştir. Çalışma bulgularına göre, 27 faklı aileden toplam 58 farklı tür tercih edildiği belirlenmiştir. P<0,01 anlamlılık düzeyinde Beyazıt, Eminönü, Ortaköy ve Üsküdar; p<0,10 anlamlılık düzeyinde Sultanahmet meydanlarında kümelenmiş dağılım göstermektedir. p<0,01 anlamlılık düzeyinde Taksim; p<0,05 anlamlılık düzeyinde Dolmabahçe ve Galata; p<0,10 anlamlılık düzeyinde Tophane meydanlarında dağınık dağlım söz konusudur. Meydanlarda heterojenlik en yüksek Eyüp Meydanında görülmektedir. Kernel density analizi sonuçlarına göre, Eyüp ve Sultanahmet Meydanı’ nda yoğunluğu tüm meydanda eşit dağıldığı belirlenmiştir. Galata Meydanı’nda bitkiler hem sayıca az hem de en düşük yoğunluğa sahiptir. Sonuç olarak, meydanlardaki bitkisel dağılım o mekandaki hem ekolojik hem estetik fonksiyonlara etki etmektedir. 

---