İzmir Sosyal Bilimler Dergisi
Yazarlar: ["Cemal Erdem HEPAKTAN", "Deniz ŞİMŞEK"]
Konular:-
DOI:10.47899/ijss.1174005
Anahtar Kelimeler:Endüstri 4.0,Teknolojik İşsizlik,İşgücü Piyasası
Özet: Üçüncü Sanayi Devrimi ile hayatımıza bilgisayarlar ve internetin girmesinin ardından kablosuz ağlar, bilgi işlem, bulut altyapıları, büyük veri teknolojileri, yapay zeka ile güçlendirilmiş robotlar, nesnelerin interneti (IoT), siber-fiziksel sistemler(CPS) gibi dijital gelişmeleri ile bugün yeni bir teknolojik çağ başladı. Endüstri 4.0 olarak anılan Dördüncü Sanayi Devrimi beraberinde getirdiği teknolojik araçları ile bir çok alanda olduğu gibi üretim modellerinde de dönüşümü başlatacaktır. Endüstri 4.0’ın beraberinde anılan bileşenleri siber-fiziksel sistemler (CPS), nesnelerin İnterneti (IoT) ve bulut bilişim, yapay zeka ve robotik teknolojiler üretimi dönüştürerek birçok işin doğasını değiştirdi. Bu dijital dönüşüm emek piyasası ve emek faktörünün dönüşümü üzerinde baskı oluşturmakta ve çözüme kavuşturulması gereken çok boyutlu bir problem olarak önümüzde durmaktadır. Bu teknolojiler üretimde maliyet avantajı ve verimliliği yükseltmese bakımından rekabet gücünü arttırırken, üretim yapısında da değişiklikler meydana getirmektedir. Yaşamın her alanında bahsi geçen teknoloji “insansız” misyonuna hizmet edecek şekilde planlanıyor. İnsansız ulaşım araçları, eğitim kurumları, hastaneler, fabrikalar ve daha niceleri ile günlük hayatta insan emeğinin yerini yapay zeka harikası robotlar, robotik kollara ve makinalar alacaktır. Tam otomasyonun kusursuz örneği karanlık fabrikalar, yapay zeka teknolojisine sahip robotlar, robotik kollar ve kendi aralarında iletişime geçen makinalarıyla, emeğin üretimdeki yerini ciddi anlamda sarsacak gibi görünmektedir. Bu süreçte akla şu soru gelmektedir: Emeğin yerini alması beklenen makineler istihdamı olumsuz etkiler mi yoksa emeğin bu teknolojik dönüşüme ayak uydurması mümkün müdür? Teknolojik dönüşümün insansız misyonu göz önüne alındığında, bu durumun emek faktörünün istihdamını olumsuz etkileyeceği ve teknolojik işsizliğin artacağı anlamına gelmektedir. Ancak yüksek düzeyde otomasyonun sağlandığı ortamda emeğin dezavantajlı konumda olması mevcut emek piyasasının nitelikleri açısından değerlendirilmelidir. Geleceğin teknolojik dönüşümden geçen işleri, daha fazla teknolojik bilgi ve insan becerisi gerektirir. Her ne kadar teknolojik gelişmeler üretimi yapay zeka, robotlar ve akıllı makinalara bırakıyor olsa da hala bu teknoloji harikalarının arkasında insan zekasına ihtiyaç bulunmaktadır. Tam otomasyon üzerine kurulu tüm üretim ve hizmet birimlerinde, o teknolojinin kusursuz işlemesinin arka planında çalışan teknisyen ve mühendislere her zaman ihtiyaç duyulacaktır. Bu durum, niteliksiz emek gücünü teknoloji karşısında savaşı kaybedeceğini gösterse de, nitelikli emek gücü için her zaman umudun olduğunu göstermektedir. Çalışmada teknolojik gelişmelerin işgücü piyasasındaki etkisine yönelik bir literatür çalışması yapılarak mevcut durum ortaya konulmuş ve endüstri 4.0 kavramı ve bileşenleri hakkında bilgi verilerek bu teknolojik dönüşümün işgücü piyasasına olan etkilerinden bahsedilmiştir. Mal ve hizmet üretiminde, akıllı teknolojilerin yoğun kullanımı nedeniyle, işgücü piyasasındaki olası değişikliklere de yer verilmiştir.