İzmir Sosyal Bilimler Dergisi
Yazarlar: Muhammet DAMAR
Konular:Yöneylem, Araştırma ve Yönetim Bilimi
DOI:10.47899/ijss.20213204
Anahtar Kelimeler:Iş zekası,Üniversite,Bütçe yönetimi,Karar destek,Satın alma süreci,Talep yönetimi
Özet: Türkiye’de 2021 yılına gelindiğinde iki yüzün üzerinde üniversitenin eğitim ve öğretim faaliyeti gösterdiği görülebilir. Yükseköğretim kurumları Türkiye’nin barındırdığı genç nüfus da dikkate alındığında ülke geleceği için kritik ve önemli bir noktada yer almaktadır. Bu anlam üniversite kavramının tarihsel süreç içerisinde geçirdiği dönüşüm ve günümüzdeki kritik değeri değerlendirildiğinde ne kadar önemli olduğu görülebilir. Fakat son yıllarda hızla açılan yeni üniversiteler, Türkiye’nin gelişmekte olan kıt kaynaklara sahip bir ülke olduğu gerçeği, yükseköğretim kurumlarında bütçe yönetimini ve harcamaların etkin kullanımının önemini daha da ortaya koymaktadır. Çalışma bu amaçla, bir üniversitelerin satın alma süreçleri için bir karar destek modeli ortaya koymakta ve uzun süre satın alınan ve farklı birim harcamalarının etkin yönetimi için iş zekası modelini çözüm olarak sunmaktadır. Ortaya konulan çalışma bir üniversite için uygulanabilirliği üzerine kurgulanmış ve demo veriler ile gerçekleştirilen raporlama aracı ile olası kazanımları üzerinde bir değerlendirmede bulunulmuştur. Çalışma bu yönüyle kendi gelirleri ile birlikte kamu bütçesinden faydalanan yükseköğretim kurumlarının etkin bütçe yönetimine dikkat çekmektedir. Gerçekleştirilen uygulamanın kamu kurumlarının hem iç hem de dış denetim süreçleri için bilişim sistemlerinin etkin kullanımı için örnek teşkil edecektir. Literatürde gerçekleştirilen ulusal ve uluslararası tartışmalar ile yükseköğretim kural koyucularının iş zekası gibi güncel teknolojileri kullanarak nasıl daha etkin veri analizi yapabileceği ve veri yönetimi ile etkin kurum yönetimi sağlanabileceği hususunda değerlendirme sunmaktadır.