İzmir Sosyal Bilimler Dergisi

Yazarlar: Yunus Emre ÖZKUL

Konular:Tarih

Anahtar Kelimeler:Türk Tarih Kurumu,Türk Tarih Kongresi,Türk Tarih Tezi,Ulus devlet,Atatürk

Özet: Türk tarih tezi, erken Cumhuriyet dönemi tarih çalışmalarında büyük bir dönüşümü ifade etmektedir. 1928’de Atatürk’ün direktifiyle başlayan yeni tarih çalışmaları 1932’de bir neticeye varmış ve Türk tarih tezi ortaya çıkmıştır. Aslında bu dönemde bile akademik çevrelerde birtakım fikir ayrılıklarına yol açan tez, günümüzde daha büyük eleştirilere uğramakta ve farklı değerlendirmelerle anlaşılmaya çalışılmaktadır. Türk tarih tezinin bu tartışmalı konumu, onun tarih disiplininden öte, siyasi anlamlar yüklenmesinden kaynaklanmaktadır. Akademik çevreler tarafından geliştirilen ortak tavır, tezin iç ve dış siyasi endişelerden doğan bir ihtiyacı karşılamak için üretildiğidir. Ancak tezin muhtevası, işlevi, niteliği, katkıları ya da zararları hususunda aynı çevrelerde farklılaşan tutumlar gözlenmektedir. Bu durum doğalmış gibi görünmekle birlikte, siyahla beyaz kadar keskin bir şekilde ayrılan böylesi yaklaşımlar, tarihsel süreç içerisinde Türk tarih tezinin nasıl konumlandırılması gerektiğine dair ciddi bir sorunu ortaya çıkarmaktadır. Nesnelliğin asgari düzeye indiği bir saha olarak Türk tarih tezi, yargılamalardan ziyade anlaşılmaya muhtaçtır. Dolayısıyla bu çalışma, Türk tarih tezine yönelik akademik çevrelerde oluşan farklı yaklaşımları bir araya getirerek, tezi anlamaya çalışmayı amaçlamaktadır. Yapılan araştırma sonucunda, akademisyen ve yazarların ayrıştığı sorunlu alanların, tezin ortaya çıkışındaki nedenler, politik-ideolojik karakteri ve tezin bilimselliği üzerinde yoğunlaştığı görülmüştür.

---