Veri Bilimi

Yazarlar: Ayşenur HATİPOĞLU, Ahmet Can GÜNAYDIN, Kemal FİDANBOYLU

Konular:Mühendislik

Anahtar Kelimeler:Fiber Bragg Izgaralar (FBG) ve Fiber Optik Sensörler,Helikopter,Sağlık ve Kullanım İzleme Sistemleri (HUMS),Uçuş Test Enstrümantasyonu (FTI),Veri Toplama ve Filtreleme

Özet: Uçuş Test Enstrümantasyonu (FTI) sensörler ile donatılmış helikopter gibi bir deneysel hava aracının belirli koşullarda ve manevralarda uçuş testlerinin yapılıp davranışlarının izlenmesi ve kayıt altına alınmasından sorumludur. Gerinim, yük, basınç, ivme, titreşim ve sıcaklık gibi helikopterlerin performans, yapısal dinamik, kullanım, güvenilirlik ve bakım ölçümleri için çeşitli test verileri toplanmaktadır. Çeşitli sensörlerden toplanan verilerin kapsamlı bir şekilde işlenmesi ve filtrelenmesi gerekmektedir. Geleneksel olarak bu parametreler elektriksel ve mekanik sensörler kullanılarak elde edilmektedir. Helikopter üzerindeki dönen yapılar bu sensörlerin doğruluğunu ve ömrünü etkileyebilecek titreşimlere neden olmaktadır.  Ayrıca sıcaklık, nem ve korozyonun geleneksel sensörler üzerinde olumsuz etkileri vardır. Bu geleneksel sensörleri bağlamak için çok sayıda kablo kullanılması, kablolamada karmaşıklığa, fazladan ağırlığa ve maliyete neden olmaktadır. Diğer taraftan, fiber optik sensörler, geleneksel sensörlere göre elektromanyetik girişimlere karşı bağışıklık, hafiflik, elektrik akımı iletmeme, sağlamlık, zorlu ortamlara karşı dirençli olması, yüksek hassasiyete sahip olması, sensör füzyonu için çoklama kabiliyeti, uzaktan algılama kabiliyeti gibi önemli avantajlar sunmaktadır. Aynı zamanda gerinim, basınç, sıcaklık, korozyon ve titreşim gibi parametreleri çok fonksiyonlu algılama kabiliyetine de sahiptir. Fiber Bragg Izgara (FBG) sensörleri adı verilen özel bir fiber optik sensör türü, küçük boyutları ve silindirik geometrilerinden dolayı çok az etkileşim ile kompozit malzemeler de dahil olmak üzere çok çeşitli yapılara kolay bir şekilde entegre edilebilmektedir. Bu avantajlar nedeniyle fiber optik sensörler helikopterlerde Sağlık ve Kullanım İzleme Sistemleri (HUMS) için yeni bir fırsat sunmaktadır. HUMS'da fiber optik sensörlerin kullanımının periyodik bakımıaza indirgemesi, gerçek zamanlı izleme ile önceden emniyet risklerini belirleyerek zamanla kısa ve uzun vadeli maliyetleri ve tamir sürelerini azaltması beklenmektedir. Bu makale, helikopter uçuş test enstrümantasyonunda fiber optik sensörlerin kullanılmasındaki ve büyük verinin işlenmesindeki son gelişmelere, araştırmalara ve uygulamalara genel bir bakış sunmaktadır.   

---