Jeomorfolojik Araştırmalar Dergisi
Yazarlar: Cercis İKİEL, Beyza USTAOĞLU, Derya Evrim KOÇ
Konular:Fiziki Coğrafya
Anahtar Kelimeler:Trakya,Toprak,Erozyon,Duyarlılık,CBS,RUSLE
Özet: Bu çalışmanın amacı Trakya’da toprak erozyonu duyarlılık alanlarının belirlenmesi, haritalanması ve güncel arazi örtüsü ile ilişkisinin değerlendirilmesidir. Çalışma alanı olan Trakya, Marmara Bölgesi’nin kuzeybatısında yer alır. Çalışmada toprak kaybı miktarını belirleyebilmek için Coğrafi Bilgi Sistemlerinde, Yağış Erozif (R), Toprak Erozyon (K), Eğim Uzunluğu ve Eğim Dikliği (LS), Zemin Örtüsü (C) ve Erozyon Kontrol (P) Faktörlerini değerlendiren RUSLE (Düzenlenmiş Evrensel Toprak Kaybı Denklemi-Revised Universal Soil Loss Equation) metodu uygulanmıştır. Araştırmada arazi kullanım durumunun tespitinde Temmuz 2018 tarihli 15 m pankromatik, 30 m multispektral mekânsal çözünürlüğe sahip Landsat 8 OLI uydu görüntüsü kullanılmıştır. RUSLE yöntemine göre; Trakya’nın toprak erozyonu duyarlılığı haritası elde edilerek, duyarlılık sınıfları belirlenmiştir. Bu duyarlılık sınıfları; çok hafif, hafif, orta, güçlü ve şiddetli olmak üzere beş sınıfa ayrılır. Elde edilen haritaya göre inceleme alanının % 67.6’sında çok hafif, % 6.8’inde hafif, % 8.9’unda orta, % 4.1’inde güçlü ve % 12.7’sinde şiddetli erozyon olduğu tespit edilmiştir. Buna göre Trakya’da erozyon duyarlılığının çok hafif ve hafif derecede olduğu tespit edilmiştir. Erozyonun şiddeti bakımındanduyarlı bölgeler ise kuzeyde Istranca Dağları, güneyde Ganos Dağları ve güneybatıya doğru Koru Dağları boyunca yüksek dağ yamaçları ile eğimin nispeten azaldığı hafif eğimli yamaçlardır. Düz ve düze yakın arazilerin yer aldığı Ergene Nehri ve çevresindeki verimli tarım alanları da orta derecede / güçlü erozyon duyarlılığı taşıyan alanlardır. Arazi örtüsünde yağış ve toprak özelliklerinin etkisi yanında yanlış arazi kullanımı sebebiyle insan faaliyetleri sonucu yerleşmeye açılan alanlar ile çayır ve mera olarak kullanılan alanlar bu duyarlılığı arttırmıştır. Günümüzde iklim değişikliği ve etkilerinin toprak erozyonu üzerinde de etkili olduğunu düşünülürse Trakya’da sürdürülebilir bir doğal çevre için düzenli ve planlı bir arazi kullanımı yapılması önerilmektedir.