International Journal of Social And Humanities Sciences
Yazarlar: İbrahim EROL, Uğur ÖZCAN
Konular:Sosyal
Anahtar Kelimeler:Mimarlık,Tasarım,Modernizm,Bahçekent,Kentsel Tasarım
Özet: Kentler, endüstrileşmenin etkisiyle özellikle 20. Yüzyılın başlarında toplumda ekonomik nedenlere bağlı mekansal bir katmanlaşma ve toplum sağlığını tehdit eden çevresel sorunlar ile karşı karşıya kalmıştır. Bu süreçte, endüstri bölgelerine uzak olan kırsal kesimler, tabiatın imkanlarından faydalanılabilen ancak kente göre altyapı ve hizmet bakımından yetersiz yerleşimler haline gelmiştir. Çeşitli disiplinlerdeki birçok öncü, bu sorunların çözümleri ile ilgili projeler, öneriler ve ütopyalar geliştirmiştir. Ebenezer Howard da kentlerdeki problemlerin çözülebilmesi için kır ve kent hayatının sunduğu avantajların bir arada yaşatılabileceği bir kent-kır sentezi olarak ‘bahçekent’ fikrini ileri sürmüştür. Frank Lloyd Wright ve Le Corbusier de yine kent ve tabiat ilişkisinin ön planda olduğu projelerini geliştirmişlerdir. Howard, Wright ve Le Corbusier’in tasarım ve önerileri, her ne kadar kent-tabiat ilişkisi bakımından kesişse de fiziksel, sosyolojik, kültürel ve politik açıdan radikal farklılıklara sahiptir. Bu durum, modernist öncülerin etkisinde kaldığı ideolojik düşüncelerden veya kenti yorumlama biçimlerinden kaynaklanabilmektedir. Her üç projede de kentin fiziksel, sosyal, ekonomik ve kültürel ihtiyaçlarının karşılanabilmesi için birçok detay bulunmaktadır. Kentlerde oluşturulmak istenen yaşam biçimleri göz önünde bulundurulduğunda, aslında her birinin, kent-tabiat ilişkisini, kendi fikir ve ideolojilerini hayata geçirebilmek için kullandıkları söylenebilmektedir. Howard, Wright ve Le Corbusier’in incelenen projelerinden anlaşılabileceği üzere, kent planlaması, fiziksel bir çevre düzenleme unsuru olmanın yanı sıra, toplumun davranışsal reflekslerini kontrol altına alma aracı olarak da kullanılabilmektedir. Bu anlamda, Modernizm için kent, toplumsal ilişkilere yön verebilme ve örgütsel davranış oluşturabilme gücünün bir ifadesi haline gelebilmektedir.