International Journal of Social And Humanities Sciences
Yazarlar: Uğur ÖZCAN, Betül GÜLER, Büşra KORKMAZ
Konular:Sosyal
Anahtar Kelimeler:Sürdürülebilir Mimarlık,Deprem,Geçici Barınak,Shigeru Ban
Özet: Doğal afetler, insan yaşamında olumsuz etkilere sebep olmaktadır. Ne zaman meydana geleceği öngörülemeyen doğal afetlerin olası sonuçlarına karşı, her zaman tedbirli olmak gerekmektedir. Afet anında, öncesinde ve sonrasında pek çok sorun ile karşılaşılsa da bunlardan en önemlisi 'barınacak yer' sorunudur. Çünkü deprem, sel, kasırga gibi yıkıcı sonuçlar doğuran doğal afetler, insanların en temel ihtiyaçlarından birisi olan barınma ihtiyacının karşılanamamasına sebep olabilmektedir. Genellikle, yardım kuruluşları tarafından dağıtılan, çadır tipi ba-rınaklar, tüm ihtiyaçlara cevap verebilecek ve uzun süreli kullanımlarda konfor sağlayabilecek nitelikte değildir. Bu sebeple, mevcut koşullara uyum sağlayabi-lecek şekilde tasarlanmış olan 'geçici barınaklar' ön plana çıkmaktadır. Bu barı-nakların, acil durumlarda hızlıca inşa edilebilir özellikte olması gerekmektedir. Dolayısıyla, yapımında basit çözümler ve ekonomik yöntemlerle, kolay ulaşılabi-lir malzemelerden faydalanılması önem teşkil eder. Geri dönüştürülebilir ve sür-dürülebilir tasarımları ile adından sıkça söz ettiren ünlü mimar Shigeru Ban, afet sonrası ihtiyaçlar sonucunda tasarladığı barınak sistemleriyle, afet bölgelerinde yaşanılan barınak sorununa da çözüm üretmiştir. Tasarımlarını oluştururken afet-lerin meydana geldiği bölgede bulunabilecek malzemeleri, bölgenin iklimini ve bölge halkının kültürünü göz önünde bulunduran mimar, barınakların inşa süre-cinde yerel halkın katıldığı, katılımcı üretim biçimine önem vermiştir. Bu sayede barınakların tasarımında olduğu kadar, inşa aşamasında da sürdürülebilirliğin sağlanması mümkün olmaktadır. İnşa faaliyetlerine katılan yerel halk, geçici ba-rınak konusunda bilinç, yapım yöntemleri konusunda bilgi ve beceri kazanmak-tadır. Bu çalışma kapsamında, Ban'ın farklı afet bölgeleri için tasarladığı, farklı barınak tipleri incelenmiş, bu inceleme sonucunda, söz konusu örneklerin ortak noktaları belirlenmiştir. Seçilen geçici barınak tasarımlarının yapım yöntemleri benzer ol-makla birlikte, yerel özelliklere bağlı olarak farklılıklar da göstermektedir. Ça-lışmada ele alınan örneklerin, afet sonrası istenmeyen bir durum oluşması halin-de, yaşanabilecek barınma problemlerine geçici çözümler olabileceği düşünül-mektedir. Bu barınakların üretim yöntemlerinin basit eğitim faaliyetleri ile öğre-tilmesi ve üretime yerel katılım bilincinin sağlanması, afet sonrasında elde olabi-lecek en etkili toplumsal avantajlardan biri olacaktır.