Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi

Yazarlar: İrem TÖRE

Konular:Hukuk

Anahtar Kelimeler:Yabancı sermaye,Mevzuat,Osmanlı dönemi,Cumhuriyet dönemi,5821 sayılı Yabancı Sermaye Teşvik Kanunu

Özet: Yabancı sermaye Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerin kalkınma finansmanına önemli rol oynamaktadır. Türkiye’de tarihsel gelişim incelendiğinde, yabancı sermaye uzun bir geçmişe sahiptir. Bu çalışma Türkiye’de yabancı sermaye mevzuatını tarihsel bakış açısı ile Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemi, Cumhuriyet Dönemi ve 1980 sonrası dönem şeklinde bir ayrıma gidilerek incelenmiştir. Çünkü bu süreçler içinde olup bitenler bilinmeden Türkiye’de yabancı sermayeye yönelik hukuki düzenlemelerin değerlendirilmesi mümkün değildir. Yabancı sermaye Türkiye’de 1980’lere kadar önemli bir gelişme gösterememiştir. Bunun nedenlerinden biri hukuki mevzuatın yabancı sermaye girişini kısıtlamış olmasıdır. Bu çalışma Türkiye ekonomisinin yabancı sermaye sorunsalını mevzuat yönünden incelemiş, yabancı sermaye sorununa 1980’de yaşanan finansal serbestleşme sürecine kadar devletin mevzuatlarla çizmiş olduğu çerçeve açıklanmıştır. Özellikle finansal hareketliliğe sınırlama getiren 1567 Sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun, Türkiye ekonomisinde yabancı sermaye hareketlerini kısıtlamıştır. Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun’un yürürlüğe gir me nedenlerini anlamak adına öncelikle yabancı sermaye yatırımlarının Osmanlı’nın son dönemlerinden itibaren geçirdiği tarihsel gelişimi incelemek anlamlı olacaktır. 1980 dönüşümüyle başlayan serbesti hareketinin yabancı sermaye ayağı mevzuat değişiklikleriyle incelenerek, özellikle 32 sayılı Türk Parasını Kıymetini Koruma Hakkında Karar ve 5821 sayılı Yabancı Sermaye Teşvik Kanunu ışığında finansal serbesti dönüşümü çerçevesinde yasal düzenlemelerin yabancı sermaye lehine olan kısımlarının yabancı sermayeyi çekme konusundaki engelleri kaldırmada ne derece başarılı olduğu açıklanacaktır. Gerçekleştirilen ekonomik dönüşümlerin mevzuat ile desteklenmesi etkisini zamanla göstermiş ve yabancı yatırımcılar daha yoğun bir şekilde Türkiye’ye ilgi göstermeye başlamışlardır.

---