TÜRKBİTİG Kültür Araştırmaları Dergisi
Yazarlar: Mehmet ımcı
Konular:-
Anahtar Kelimeler:Yûnus Emre,Türk Dili,Tasavvuf,Ahmet Yesevî,Anadolu.
Özet: Yûnus Emre, Türk edebiyatının en büyük şairlerinden biridir. Yûnus’un sanatı ve edebi kişiliğinin asıl anahtarı arı, duru, içten anlatımındadır. İç yalnızlığını dile getirirken bir gümüş işlemecisi telkâri ustası gibi ince ve sanatkâranedir. İşte, Yûnus’taki bu tavır O’nu Anadolu Türkçesini şiir diline dönüştüren âşık olarak ön plana çıkarmıştır. Türkçeyi yazı dili olarak seçmekle Türk kültürüne en büyük hizmeti yapmış, Anadolu’da milli edebiyatın doğmasına hizmet edenlerin başında gelmiştir. Arapça ve Farsça sözcüklere şiirlerinde bol bol yer verip dilini devrine göre arı da olsa günümüze göre yer yer ağır diyebileceğimiz bir biçime sokmuştur. Yûnus Emre’nin dilindeki sözcük kadrosunun zenginliği şiirlerin estetik değerini yükseltmiştir. O, şiir dilini halkın kullandığı sözcük, deyim ve kavramlarla zenginleştirerek şiirin halk toplulukları tarafından benimsenmesini sağlamıştır. Yûnus Emre’nin şiirlerinde görülen dilbilgisi özellikleri 13-15. yüzyıllarda Anadolu’da yazılan eserlerde saptanan dilbilgisi özellikleridir. Yûnus’un dildeki büyük ustalığı en soyut düşünceleri bile yapmacığa kaçmadan anlatıvermesidir. Çünkü, Yûnus’un dilinde mükemmel bir ahenk ve rahat bir söyleyiş edası bulunmaktadır.