TÜRKBİTİG Kültür Araştırmaları Dergisi
Yazarlar: Vicdan ÖZDİNGİŞ
Konular:-
Anahtar Kelimeler:Sünbül-zâde Vehbî,Mesnevî,Lutfullah,Nâbî,Nasihât-nâme.
Özet: İnsanlara yol göstermek, öğüt vermek maksadıyla yazılan manzum veya mensur eserlere nasihatname ya da pendname denir. Sünbül-zâde Vehbî, oğluna öğüt vermek için “Lutfiyye-i Vehbî”yi kaleme almıştır, Eser mesnevi nazım şekliyle yazılmış bir nasihat-nâmedir. İnsanlara yol göstermek, öğüt vermek maksadıyla yazılan manzum veya mensur eserlere nasihat-nâme (pend-nâme) denir. Sünbül-zâde Vehbî, oğlu Lutfullah’ın “güzel huylara sahip olarak büyümesi ve yüce rütbelere erişmesi”ne yardımcı olması düşüncesiyle Nâbî’nin Hayriyye’sini örnek alarak Lutfiyye-i Vehbî’yi kaleme almıştır. Vehbî, eserini oğlu için yazdığını belirtse de, bütün gençler için yazmıştır. Vehbî, eserinde toplumsal kural ve ahlâkî değerlerin hepsine değinmiş, çeşitli ilimlere dair bilgilerden sonra, diğer konuları belli bir düzene göre sıralamıştır. Çalışmada, öncelikle şairin edebî kişiliği kısaca değerlendirilmiştir. Ardından Lutfullah için kaleme alınan Lutfiyye’deki ilim, ilmin faydaları, hocaya saygı, ilim konusunun öncelikleri ve çeşitli ilim dalları hakkındaki düşünceleriyle Lutfullah’ın öğrenmesini istediği faydalı ilimler veya istemediği batıl ilimler hakkındaki düşünceleri ele alınmıştır. Ayrıca sosyal hayatın hemen her konusuna temas eden şairin, hayat tecrübelerine de yer verilerek, beyitlerle ilim konusu değerlendirilmiştir.