Fenerbahçe Üniversitesi Tasarım, Mimarlık ve Mühendislik Dergisi
Yazarlar: Evin ERİŞ, Yasemen SAY ÖZER
Konular:İç Mimarlık
Anahtar Kelimeler:Mimari ve Kentsel Yarışmalar,Modernite,Rasyonalite,Tutarlılık,Berlin
Özet: Berlin, hem mimari ve kentsel yarışmaların geleneksel hale gelmesi nedeniyle yarışma mekanizmasıyla örnek teşkil eden, hem de modernitenin doğduğu coğrafyada yer alarak, ‘modern’ kente dair rasyonalite odaklı pratik ve söylemler açısından pek çok kez referans verilen bir kenttir. Bu çalışma, önemli siyasi, ekonomik ve kültürel kırılmaların birinci elden hissedildiği Berlin kentinin, Aydınlanma ve pozitivist bakış açısının eylem planı olan modernite düşüncesinin arka planında önemli yer tutan rasyonalite olgusunu, ‘tutarlılık’ ve ‘dil’ kavramıyla ilişkilendirerek, yarışma projeleri aracılığıyla nasıl hayata geçirildiği ve tüm bu kültürel, düşünsel süreçlerin arkasında ortak aklın ne derece olduğu konusunu irdeler. Bu bağlamda çalışma, “Yarışmalar, Berlin kent dönüşümünde bir rasyonelleşme aracı olarak kullanılır ve bu kapsamda Berlin tutarlılık iddiasını doğrular” savı üzerine kurgulanmıştır. Rasyonalite olgusunun modernite düşüncesinin temel değerlerinden biri olduğu kabulünden yola çıkılarak, ‘dil’ kavramı ve dilin içerisindeki tutarlılıklara dayalı kuramsal çerçeve ve bu çerçeveden türeyen dilbilimsel metodoloji doğrultusunda Berlin, gerek kentin biçimini koşullandıran metinler, gerekse bu metinler ışığında belirlenen yarışma projeleriyle somutlaştırılan kentsel-mimari doku açısından önce ayrı ayrı, sonra ise karşılaştırmalı bir analize tabi tutulmuş ve sonuçları değerlendirilmiştir. Berlin kentinin 20.yy ortalarından itibaren gözlenebilen dönüşümü ve modernitenin kentin fiziksel biçimlenişine yansıyan içsel tutarlılık - tutarsızlıklarını göz önüne sermek amacıyla Berlin kentinin dönüşümü; Berlin Duvarı inşası öncesi, sırası ve sonrasını kapsayan 1945-1961, 1961-1989 ve 1989-2014 olmak üzere üç farklı zaman kesitinde kategorize edilerek, kartografik çalışmalar üzerinden değerlendirmeler yapılmıştır.