Kadim

Yazarlar: Oleg Aleksandrovich NIKONOV

Konular:Tarih

Anahtar Kelimeler:Basra Körfezi,Rusya İmparatorluğu,Büyük Britanya,Bağdat,Basra,Osmanlı

Özet: Bu makale Rusya İmparatorluğu’nun Basra Körfezi’ndeki ilk siyasi ve ticari temaslarını ve bölgedeki ilişkilerinin teşekkülünü ele almaktadır. Çalışmada Bağdat ve Basra’da faaliyet gösteren İmparatorluk konsolosluklarının, Rusya ticaret ve sanayi çevreleri ile bölgedeki pazarlar arasında tesis edilen münasebetlerdeki rolleri incelenmektedir. Rus İmparatorluğu Dış Politika Arşivi’nden (AVPRI) derlenen belgelerin analizine dayanan çalışmada Rusların bölgede yapılanma girişimlerine karşı çıkan Britanya politikasına özellikle odaklanılmıştır. Zira yazara göre, Rusların planlarını başarıya ulaştırmasındaki zorluk, Basra Körfezinin uzak bir coğrafyada yer alması değil, Britanya ile olan dostane ilişkilerin korunmasını gerektiren siyasi atmosferden kaynaklanmaktaydı. Bununla birlikte Rusya’nın Körfez’deki varlığını güçlendirmesi, askeri manevralar da dahil, 19. yüzyılın son çeyreği ile 20. yüzyılın başlarına değin siyasi güç dengesinde değişime yol açtı ve Rusya-Britanya arasında Doğu’daki “etki alanlarının” paylaşımına dair 1907 anlaşmasının imzalanmasına katkıda bulundu.

---