Yeni Fikir Uluslararası Akademik Fikir Araştırma Dergisi
Yazarlar: Ercan ÖZGAN, Merve SAĞLIK
Konular:-
Anahtar Kelimeler:Anahtar Kelimeler: Sıbyan Mektebi,Restorasyon Müdahaleleri,Restorasyon Uygulama Süreçleri
Özet: Osmanlı döneminde Sıbyan mektepleri; İstanbul'un fethinden (1453), Tevhid-i Tedrisat Kanunu'nun yürürlüğe girişine (1924) kadar hizmet veren ilk okuma ve temel dini eğitimlerin yapıldığı okullardır. Dini vecibelere göre "Kuran" öğretmek önemli bir olgu olup az bütçe ile bu eğitimin yapıldığı sıbyan mekteplerinin vakfedilmesi bir gelenek olarak Osmanlıda hem saray erkânı hem de halk için yaygındır. Külliye ile beraber yapılan mektepler külliyenin bir parçası haline gelerek korunmuştur. Mahalle aralarında tek yapı örneği olarak yapılan taş mektepler ise korunamamıştır. Vakfiyelerin; yapının harabe hale gelinceye kadar arka arkaya dört kez onarılması bu onarımlara rağmen tekrar harabeye döner ise yıkılabilmesine izin vermesi [1] sonucu günümüze ulaşan Şehit Ahmet Paşa Sıbyan Mektebi de bunlardan biridir. 18.yy. Osmanlı mimarisi klasik dönemden geçişin başladığı ve sürecin izlenebildiği bir dönemdir. Bu yüzyılın başında İstanbul'da Üsküdar'da yapılan üç sıbyan mektebi Valide-i Cedid Külliyesi Mektebi ( 1710) Ahmediye Külliyesi Mektebi (1722) ve Şehit Ahmet Paşa Sıbyan Mektebi (1709)'dir. Bu çalışmada, 18. yy. Osmanlı Döneminde Külliye dışında tek yapı olarak inşa edilmiş olan Şehit Ahmet Sıbyan Mektebinin mimarisi ve restorasyon çalışmaları incelenmiştir. Çalışmada, sıbyan mekteplerinin mimarisi ve tarihçeleri hakkında genel bilgiler verilmiş ve Şehit Ahmet Paşa Sıbyan Mektebi'nin tarihi ve mimarisi üzerinde durularak bu yapının restorasyon çalışmaları da değerlendirilmiştir. Yapının kent hafızasındaki yerinin korunması ve günümüzde de aynı fonksiyon ile devam ettirilme süreci incelenmiş ve benzer özellikteki kültür miraslarımızın korunmasına katkı sağlanması amaçlanmıştır.