Ankara Anadolu ve Rumeli Araştırmaları Dergisi
Yazarlar: ["Ökkeş NARİNÇ", "Hülya KURT", "Başak Ceren ASKER", "Burcu ŞENTÜRK", "Eyüp Can ÜNAL"]
Konular:-
Anahtar Kelimeler:Nazmi Asaf,İçme Suyu,Çocuk Ölümleri,Tifo,Dizanteri,Kirli Su,Kükürt,Azot,Nitrit
Özet: Bu çalışma 1926 yılında Müderris Nazmi Asâf tarafından kaleme alınmıştır. Çalışmada “Anadolu’da İçilecek Sular” başlığı ile suyun insan sağlığı, özellikle de çocuk sağlığı üzerinde ne denli etkili olduğu ele alınmıştır. Başlık çerçevesinde çalışma, saha olarak “İstanbul, Afyonkarahisar, Konya, Karaman, Niğde, Kayseri, Sivas, Tokat, Amasya, Çorum, Bozok ve Kırşehir” yerleşimlerini kapsamaktadır. Söz konusu şehir ve kasabaların su ihtiyaçlarını nereden ve nasıl karşıladığı ilgili yerlere ziyaretlerde bulunularak yerinde tespit edilmiştir. Bu tespitler Darülfünun bünyesinde oluşturulan bir bilim heyeti ile gerçekleştirilmiştir. Heyet, ilgili şehir ve kasabalara ziyaretlerinde yanlarında, su analizi yapabilecekleri portatif bir laboratuvar ve kimyasallar da bulundurmuşlardır. Yapılan incelemeler ve analizlerde söz konusu yerleşim yerlerinde kullanılan suların kirli sularla karıştığı, bu nedenle bölge sakinlerinde Humma-yı Tifo-Dizanteri-Bağırsak Solucanı gibi hastalıklar görüldüğü tespit edilmiştir. Ayrıca çalışmada, adı geçen bölgelerde yaşayan çocukların ölümlerine de bu hastalıkların neden olduğu ifade edilmiştir. Cumhuriyetin ilk yıllarında ülke nüfusunu etkileyen bu olumsuz durumun nedenleri de ortaya konmuştur. Suların kirlenmesine, buna bağlı olarak söz konusu hastalıkların ortaya çıkmasına gerekçe olarak belediyelerin dikkatsizliği vurgulanmış, suların kaynağından taşınması usullerinde belediye çalışanlarının özensizlikleri de ifade edilmiştir. Suların kirlenmesinin nedenleri arasında belediyelerin yetersiz faaliyetlerinin yanında tarımsal sulama nedeniyle içme sularına kükürt, azot, nitrit vb. kimyasal maddelerin karışması gösterilmiştir. Elbette bu durum içme sularındaki kirliliğin ortaya konulması yanında ilgili bölgelerde tarımsal üretimin de yoğun bir şekilde gerçekleştirildiğini de göstermektedir.