Ankara Anadolu ve Rumeli Araştırmaları Dergisi

Yazarlar: Salih BAŞKUTLU , Sabri ÖZÇAKIR

Konular:-

Anahtar Kelimeler:Osmanlı Devleti,Midilli Adası,Jimnastik Cemiyeti,Ulus Bilinci.

Özet: Genç erkeklerin askerî talimlere ve özellikle savaşa hazır hale getirilmesi ihtiyacı, başta jimnastik olmak üzere fiziksel egzersizlerin önemini XIX. yüzyıl boyunca Avrupa’da artırdı. Önde gelen beden kültürü organizasyonları olan Alman Turnen ve İsveç jimnastiği tüm Avrupa’ya olduğu gibi Osmanlı Rumlarının kurduğu jimnastik cemiyetlerine de ilham verdi. XX. yüzyıl başında Midilli Adası’nda Atlas ve Diagora isminde iki jimnastik cemiyeti kurulmuştu. Midilli’de yaşayan Rum gençlerini Osmanlı’ya karşı örgütlemek ve onlara ulus bilinci aşılamak amacıyla tesis olunan bu cemiyetler fiziksel egzersizleri bir nevi araç olarak kullanmayı tercih etmişti. Aynı dönemde fiziksel egzersizlerin doğrudan tepki çekmeyen ve zararlı görünmeyen uygulamaları- en azından başlangıçta böyleydiyalnızca Rumları değil, Ermeni, Yahudi ve Bulgarların da kurduğu benzer cemiyetlere hareket rahatlığı sağlıyor ve fiziksel etkinlikler güçlü bir ulus inşa etmenin aygıtı olarak algılanıyordu. Bu araştırmada Osmanlı Devleti için stratejik bir önemi olan Midilli Adası’nda Rumların kurmuş olduğu Atlas ve Diagora jimnastik cemiyetlerinin faaliyetleri incelenmiştir. Osmanlı merkezi yönetiminin jimnastik cemiyetlerinin faaliyetlerine yönelik olarak zamanında almış olduğu tedbirler dikkat çekmektedir. Nitekim jimnastik cemiyetlerinin nizamnamelerini Osmanlı’nın koymuş olduğu kurallara uygun biçimde düzenlemesi faaliyetlerinin devamını mümkün kılmıştır.

---