Gıda ve Yem Bilimi Teknolojisi Dergisi
Yazarlar: İlker ATİK, Harun DIRAMAN
Konular:-
Anahtar Kelimeler:Allium,Kuersetin,Allisin,Kaempferol,Sağlık
Özet: Amaç: Günlük hayatta tükettiğimiz işlenmemiş doğal yiyecek ve içeceklerde yüksek oranda hastalıklara iyi gelen bileşenler bulunmaktadır. Bu bileşenleri yüksek oranda içeren gruplardan bir tanesi de Allium cinsine ait bitkilerdir. Normal şartlar altında çiğ veya pişmiş olarak sıklıkla tükettiğimiz; soğan, sarımsak, pırasa gibi sebzeler bu grupta yer almaktadır. İçerdikleri fenolik bileşikler, vitaminler, yağ asitleri, elzem aminoasitler, glikozitler gibi bileşikler bu ürünlerin sağlık açısından bir hayli önemli olduğunu göstermektedir. Bu derlemenin amacı Allium cinsine giren veçok tüketilen üç önemli tür olan soğan (Allium cepa), sarımsak (Allium sativum) ve pırasada (Allium porrum) bulunan sağlık açısından faydalı bileşenlerin neler olduğunu ve hangi rahatsızlıklara iyi geldiğini bilimsel literatüre dayandırarak özetlemektir. Materyal ve Yöntem: Bu makalede Allium türlerinden özellikle soğan, sarımsak ve pırasadaki biyoaktif bileşenlerin neler olduğu ve insan sağlığı üzerine nasıl etki gösterdikleri konularında yapılan çalışmalar sistematik bir şekilde derlenmiştir. Bulgular: Yüksek antioksidan ve antimikrobiyal özelliklere sahip bu bitkilerin insan sağlığı açısından önemli olduğu yapılan klinik çalışmalarla kanıtlanmıştır. Sonuç: Bu çalışmaların sonuçlarına bakıldığında soğan, sarımsak, pırasa gibi bitkilerde bulunan kuersetin, allisin, kaempferol gibi bileşenler; kardiyovasküler rahatsızlıklardan kolesterole, diyabetten tümör oluşumuna kadar çeşitli hastalıkların tedavisinde olumlu sonuçlar elde edilmesini sağlamıştır. Abstract Objective: Natural foodstuffs consumed daily contain compounds which are recuperative for healing of diseases. Plants belong to genus Allium contain these components highly. Vegetables often consumed raw or cooked like onion, garlic, leek are included in this group. Compounds they contain such as phenolic compounds, vitamins, fatty acids, essential amino acids, glycosides show that these products are very important for health. The aim of this study is to summarize, based on scientific literature, the components good for health found in three of most consumed species belonged to the genus Allium as onion (Allium cepa), garlic (Allium sativum) and leek (Allium porrum) and the kinds of disorders which of these components are good for healing them. Materials and Methods: In this article, the studies on the bioactive components of Allium species, especially onion, garlic and leek and how they act on human health have been systematically reviewed. Results: Clinical studies have proven that these plants, which have high antioxidant and antimicrobial properties, are important for human health. Conclusion: Components like quercetin, allicin, kaempferol have provided to obtain positive results in the treatment of various diseases from cardiovascular disorders to cholesterol, from diabetes to tumor formation.