Gıda ve Yem Bilimi Teknolojisi Dergisi
Yazarlar: Banu AKGÜN, Nurcan AYŞAR GÜZELSOY, Arzu YAVUZ, Yıldıray İSTANBULLU, Ahmet BUDAKLIER
Konular:Fen
Anahtar Kelimeler:Fruit and vegetable waste,Waste valorization techniques,Waste management
Özet: Abstract Objective: Food loss and waste is a challenge that all countries have to face. Food waste may cause both environmental and economic problem if it is not managed properly; however, it can meet various demands of a country if it is used as a resource. Turkey is a large producer of many fruits and vegetables (e.g. tomatoes, figs, cherries and grapes), and accordingly, solid wastes of these agricultural products constitute an important part of total wastes in Turkey as in other European (EU) countries. Therefore, a proper agricultural waste management system should be designed and used in order to achieve a circular economy. Experts recommend that agricultural wastes should be utilized for obtaining animal feed, composting material, energy and bioactive compounds or feeding people in need instead of throwing them. The aim of this study is to summarize potential solutions to agricultural food waste problem in Turkey based on scientific literature. Materials and Methods: In this article, alternative methods for fruit and vegetable waste valorization have been reviewed. Results: The significant amount of fruit-vegetable wastes have been produced in Turkey. Conclusion: It is more preferable to valorize agri-food wastes by extracting valuable bioactive compounds, producing energy or feeding animals instead of disposing them.Amaç: Gıda kaybı ve israfı, tüm ülkelerin yüzleşmesi gereken bir sorundur. Gıda atıkları, uygun şekilde yönetilmezse çevresel ve ekonomik sorunlara neden olabilirler; öte yandan kaynak olarak kullanılabilirlerse bir ülkenin çeşitli eksiklerini tamamlayabilirler. Türkiye, birçok meyve ve sebzenin (örneğin domates, incir, kiraz ve üzüm) büyük bir üreticisidir ve bu tarımsal ürünlerin katı atıkları, diğer Avrupa (AB) ülkelerinde olduğu gibi, Türkiye'deki toplam atıkların önemli bir bölümünü oluşturur. Bu nedenle, dairesel bir ekonomiye ulaşmak için uygun tarımsal atık yönetim sistemi tasarlanmalı ve kullanılmalıdır. Uzmanlar, tarımsal atıkların atılması yerine hayvan yemi, kompost materyali, enerji veya biyoaktif bileşikler elde etmek ya da ihtiyacı olan insanları beslemek için kullanılması gerektiğini belirtmektedir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye'deki tarımsal gıda atıkları problemine olası çözümleri literatür verileri ışığında derlemektir. Materyal ve Yöntem: Bu makalede, meyve ve sebze atıklarının değerlendirilmesi için alternatif yöntemler gözden geçirilmiştir. Bulgular: Türkiye'de önemli miktarda meyve-sebze atığı üretilmektedir. Sonuç: Tarım ürünleri atıklarını, değerli biyoaktif bileşenleri ekstre etmek, enerji üretmek veya hayvan beslemek yoluyla değerlendirmek onları atmaktan daha fazla tercih edilmelidir.