Library, Archive and Museum Research Journal
Yazarlar: Elif Cansu BOZ
Konular:-
Anahtar Kelimeler:Arşiv,Arşivcilik,Arşivciliğin gelişimi.
Özet: Sistematik faaliyetlerin bir sonucu olarak ortaya çıkan arşivler milletlerin, kurumların veya kişilerin hafızalarını ihtiva etmeleri hasebiyle oldukça önemli bir yere sahiplerdir. Aristoteles’ten beri uygulanan sözlü gelenek Osmanlı Devleti ile mukayese edilecek olursa Emevi, Abbasi ve Roma-Bizans Döneminden oldukça az sayıda arşiv kalmıştır. Ne yazık ki arşivler çeşitli sebeplerle yok olmuş ya da yok edilmiştir. Osmanlı Dönemi arşivlerinde ve günümüz arşivlerinde de benzeri durumlar yaşanmıştır. Bilginin toplumsallaştırılmasına vesile olan arşivler, belge üretilen her yerde tabii olarak meydana gelirler ve belgesel kayıt değeri görürler. Bizler ise tarihimizi arşivler vasıtası ile öğreniriz. Bu sebeple arşivlerin değeri milletler, kurumlar ve kişilerce en doğru biçimde anlaşılmalı ve bu doğrultuda hareket edilmelidir. Bu hususta arşivci olarak nitelendirilen kişilerin rolü ise yadsınamaz derecede önemlidir. Resmi, yarı resmi ya da özel kurumların üretmiş oldukları güncelliğini kaybetmiş belgeler olarak arşivlerin toplanması, düzenlenmesi, derlenmesi, muhafaza edilmesi ve erişime hazır hale getirilmesi işlemleri yalnızca entelektüel yönetim bilincine, belge hayat döngüsüne ve mesleki bilince haiz kimseler tarafından yürütülebilir. Türkiye’de arşivcilik alanının bilimsel bir disiplin olarak gelişimi, geçmişten günümüze kadar arşiv ve arşivcilik alanında çalışan değerli kimseler, verilen eğitimler, teknolojik gelişmeler, alana hususi eğilimler ve bu alanda yapılan çalışmalar ile doğru orantılıdır. Arşivler, geçmişimizin en mühim şahitleri olarak her dönemde korunma ihtiyacı duymuş ve günümüze ancak bu şekilde intikal edebilmiştir. Bu hususta arşiv/arşivcilik bilincine ve yetkinliğine haiz kimselerin rolü yadsınamaz ölçüdedir. “Geriye dönüp bakıldığında, arşivciliğin, bir bilim dalı olarak 17. Yüzyılda kurulan ve 20. Yüzyılda prestijinin doruğuna çıkan diplomatiğin yardımcı bir bilim dalı olarak tanımlandığı görülmektedir” (Keskin, 2007, s.83). Bu çalışmada arşiv ve arşivcilik kavramları incelenecek ve arşivcilik mesleğinin bir disiplin olarak gelişimi irdelenecektir.