Kastamonu İletişim Araştırmaları Dergisi
Yazarlar: ["Yasemin BİLİŞLİ"]
Konular:-
DOI:10.56676/kiad.1088518
Anahtar Kelimeler:Covid-19 aşı,Korona aşı,YouTube,İnfodemi,Sağlık iletişimi
Özet: İnternet birçok konuda olduğu gibi sağlık konularında da başvurulan en güncel ve en büyük kaynak hâline gelmiştir. YouTube ise ücretsiz erişilmesi ve kullanım kolaylığı nedeniyle sağlık bilgisi arayanların sıklıkla ziyaret ettiği bir “video paylaşım ağı” dır. Bu bağlamda YouTube, Covid-19 aşısı hakkındaki bilgilere erişmek için de popüler bir kaynaktır. Çalışmada YouTube’da yayımlanan Covid-19 aşısı ile ilgili Türkçe videoların içeriklerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. YouTube’da aşı konusunda yayımlanan videolardan, 07.08.2021 tarihinde yapılan tarama sonucu seçilen 118 videodan oluşan kesitsel bir örneklemle çalışılmıştır. Analizler sonucunda videoların; % 42,4’nün aşı destekçisi, % 19,5’nin aşı karşıtı, % 38,1’nin ise tarafsız olduğu; karşıt ve tarafsız olan videoların izlenme sayılarının, taraftar olan videolara göre daha yüksek olduğu; karşıt olan videoların etkileşim oranının ve görüntüleme hızının taraftar ve tarafsız olanlara göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir (p=0,01). Videoların %13,6'sı aşının halk sağlığı için, %21,2'si aşının hastalıktan korunmak için önemli olduğunu vurgulamıştır. Videoların %13,6'sı yan etkiler nedeniyle aşı yapılmaması gerektiğini öne sürerken, %9.3'ü aşının neden yapılmaması gerektiğine dair komplo teorilerini ileri sürmüştür. Tüm bu sayılan nedenlerden dolayı sağlık profesyonelleri aşı karşıtlığı ile ilgili sosyal medya ve sosyal ağlarda yayılan bilgilerin farkında olmalı, doğru ve güvenilir içerikler üreterek daha fazla kişiye ulaşmasını sağlamalıdır. Öte yandan dijital medya kullanıcılarının, dijital okuryazarlığını güçlendirmek infodemi ile mücadeleye önemli katkılar sunma potansiyeli taşımaktadır. Dijital medya içeriklerini doğru okuyan kullanıcılar, infodemiye yönelik eleştirel bir bakış açısı sergileyerek yanlış bilginin düzeltilmesi sürecinde önemli bir faktör haline gelebilecektir.