Uluslararası İnsan ve Sanat Araştırmaları Dergisi

Yazarlar: Fikret TÜRKMEN, Soner SAĞLAM

Konular:Beşeri Bilimler, Ortak Disiplinler

Anahtar Kelimeler:Masal,Çocuğa görelik ilkesi,Çocuk edebiyatı,Türkmenista

Özet: Çocuk edebiyatının teşekkülünde yer alan temel kaynakların başında sözlü edebiyat ürünleri gelmektedir. Bu bakımdan çocuğun eğitiminde ve gelişiminde oldukça önemli işleve sahip olan masallar, tekerlemeler, bilmeceler, ninniler ve atasözleri Türkmen çocuk edebiyatının esas kaynakları arasında kabul edilir. Çocukların kavram dünyalarının gelişmesinde onların nitelikli edebiyat yapıtları ile erken yaşlardan itibaren tanışmaları oldukça önemlidir. Günümüzdeki eğitim olanakları ve kitle iletişim araçlarının olmadığı dönemleri göz önüne aldığımızda sözlü edebiyat ürünlerinin çocukların eğitiminde ve düşünce dünyalarının zenginleşmesinde ne kadar mühim bir rol aldığını görmekteyiz. Bu ürünler arasında masal türü ayrı bir önem taşır. Masallar karakterleri ve iletileriyle birlikte dil ve anlatım özellikleriyle de çocuk eğitiminde her zaman önemli bir yere sahip olmuştur. Çocuk edebiyatını yetişkin edebiyatından ayıran kendine özgü bazı iç dinamikleri bulunmaktadır. Nitekim bu edebiyatın hedef aldığı bir kitle vardır. Bu nedenle bu türde eser verecek sanatçıların çocuğun gelişim dönemlerini, ilgi, istek, tutum ve beklentilerini göz önünde bulundurmaları gerekmektedir. Dolayısıyla Çocuk edebiyatı ürünleri, çocuk duyarlılığı gözetilerek “çocuğa görelik” ilkesiyle hazırlanmalıdır. Çalışmada Türkmenistan sahasına ait “Tilkinin Kâbe’ye Gidişi” adlı Türkmen masalı çocuğa görelik ilkesi bağlamında incelenmiştir.

---