Uluslararası Diş Hekimliği Bilimleri Dergisi
Yazarlar: Solmaz MOBARAKİ, Aysun AVŞAR
Konular:Diş Hekimliği
Anahtar Kelimeler:Çocukluk çağı kanserleri,Oral-dental dokular,Erken-geç dönem etki
Özet: Çocukluk çağı kanserlerinde sağ kalım oranının artması, kısa ve uzun dönemde görülen yan etkilerin artışına neden olmaktadır. Özellikle erken yaşlarda hemopoetik kök hücre naklinden önce yapılan yoğun kemoterapi ve radyoterapi uygulamalarıciddi komplikasyonları ortaya çıkarmaktadır. Oral mukoz membrana direk sitotoksik etkisinin yanı sıra, hastalıktan kaynaklı komplikasyonlar ve uygulanan tedavinin bağışıklık sistemini baskılayıcı etkisi, oral ve dental dokularda ciddi değişiklikler meydana getirmektedir. Oral kavitede görülen viral ve fungal enfeksiyonlar, tükürük tamponlama kapasitesinde ve akış hızındaki azalma, artmış çürük riski tedavi protokolünün aksamasına yol açabildiği gibi, çocuğun ağrı duymasına sebep olduğu için yaşam kalitesini de bozmaktadır. Diş agenezisi, gelişimsel mine defektleri, diş gelişim bozuklukları, kök amomalileri, diş çürüğü geç dönemde ortaya çıkan yan etkiler olarak tanımlanmaktadır. Antineoplastik tedavi süresince ortaya çıkacak oral ve dental yan etkilerin önlenmesinde ilk kural, tedavi öncesinde çocuğun enfeksiyondan korunmasıdır. Bu amaçla hem odontojenik hem non-odontojenik enfeksiyon kaynaklarını elimine etmek için kapsamlı bir oral ve dental değerlendirme yapılmalıdır. Tüm bu değerlendirme sırasında medikal ve dental ekip yakın iletişimde olmalıdır. Bu derleme ile güncel çalışmalar eşliğinde çocukluk çağı kanserlerinin oral ve dental dokular üzerine erken ve geç dönem yan etkilerinin tanımlanması ve bu yan etkilerin çocuğun tedavisini ve yaşam kalitesini azaltmasını önlemek için alınacak temel önlemler hakkında bilgi paylaşımımız amaçlanmıştır.