Dil Konuşma ve Yutma Araştırmaları Dergisi
Yazarlar: ["Süheylanur SAL İŞLEYEN Bu kişi benim", "Nurşah KARAKULAK", "Kutay ŞIKLAR Bu kişi benim", "Bora ACAR Bu kişi benim"]
Konular:-
DOI:10.58563/dkyad-2022.53.5
Anahtar Kelimeler:Özgül Dil Bozukluğu,Bellek Süreçleri,Uzun süreli bellek,Çalışma belleği,Kısa süreli bellek
Özet: Amaç: Bu çalışmada 5-9 yaş aralığındaki tipik gelişim gösteren çocuklar ile gelişimsel dil bozukluğu olan çocukların sözel bellek süreçlerinin karşılaştırılmalı olarak incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Tüm katılımcılardan ilk olarak genel bilgi formunu doldurmaları istenmiştir. Genel bilgi formu içerisinde yer alan sorulara verilen yanıtlara göre ana dili Türkçe olan, herhangi bir işitme kaybı, kognitif ve nörogelişimsel bozukluğu bulunmayan bireyler çalışmaya dahil edilmiştir. Gelişimsel dil bozukluğu ve tipik gelişim gösteren bireyler arasında sözel olmayan zekâ puanları açısından anlamlı fark bulunmaması gerekmemektedir. Bu nedenle tüm katılımcıların sözel olmayan zekâ puanları Raven Renkli Progresif Matrisleri Testi ile karşılaştırılmış olup puanlar arasında istatistiksel olarak farklılık gözlenmemiştir. Daha sonra katılımcıların dil becerileri Türkçe Okulçağı Dil Gelişim Testi ile değerlendirilerek dil becerileri yaşına uygun bulunan bireyler tipik gelişim gösteren, yaşına uygun dil becerilerini karşılayamayan birey gelişimsel dil bozukluğu bulunan ve 20 tipik gelişim gösteren olmak üzere toplam 36 çocuk oluşturmaktadır. Grupların bellek süreçleri Sözel Bellek Süreçleri Testi ve Çalışma Belleği Ölçeğinin İlk Sözcüğü Hatırlama alt testi ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Gelişimsel dil bozukluğu olan çocuklar en yüksek öğrenme (t34= 3,799, p<,05), toplam öğrenme (t34= 4,209, p<,05), uzun süreli bellek (t34= 2,706, p<,05), anlık bellek (t34= ,311, p= 0,758), toplam hatırlama (t34= 3,182, p<,05) ve çalışma belleği (t34= 4,523, p<,05) becerilerinde tipik gelişim gösteren akranlarına kıyasla daha düşük performans sergiledikleri bulgulanmıştır. Gruplar arası fark anlık bellek puanı için istatiksel olarak anlamlı değilken diğer tüm puan türlerinde fark istatistiksel olarak anlamlıdır. Sonuç: Gelişimsel dil bozukluğu grubunun tüm bellek işlevlerinde tipik gelişim gösteren bireylerden daha zayıf performans göstermesi belleğin türlerine özelleşmiş becerilerin bir bütün olarak çalıştığını göstermektedir. Gelişimsel dil bozukluğu olan bireylerin tanılama, değerlendirme ve terapi süreçlerine tüm bellek becerilerinin dahil edilmesi ve bu becerilerin birbirleri ile ilişkileri de göz önüne alınması önerilmektedir.