Dil Konuşma ve Yutma Araştırmaları Dergisi
Yazarlar: Neriman Ayça ATEŞ, Nazmiye Evra GÜNHAN ŞENOL
Konular:Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri
Anahtar Kelimeler:Bilişsel gelişim,Dil ve konuşma bozuklukları,Konuşma sesi bozuklukları,Okuma yazma,Fonolojik farkındalık,Kısa Süreli Bellek
Özet: Giriş: Konuşma sesi bozukluğu (KSB) olan çocuklara dair yapılan çalışmalar, bu çocukların KSB’ye ve bilişsel becerilerine bağlı olarak tipik gelişim gösteren akranlarına göre akademik becerilerde zorlandıklarını göstermektedir. Bu çalışma kapsamında KSB’si olan çocuklar ile KSB’si olmayan çocukların bilişsel beceriler açısından nasıl farklılıklar sergilediği ve bu çocuklarda dil gelişiminin bilişsel becerilerle İlişkisi incelenmiştir. Yöntem: Bu inceleme için 5-7 yaş arasında KSB’si olan 21 çocuk ile KSB’si olmayan 21 çocuk hem dil gelişimleri hem de bilişsel gelişim açısından değerlendirilmiştir. Araştırma kapsamında değerlendirilen çocuklar araştırmaya destek olmak için gönüllü olan öğretmenler aracılığıyla seçilmişlerdir. Çocuklar Sesletim-Sesbilgisi Testi (SST) ile KSB açısından gruplanmış, dil gelişimleri Türkçe Erken Dil Gelişimi Testi (TEDİL) testi ile, bilişsel gelişimleri ise Cognitive Assesment System (CAS) bataryası ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Yapılan değerlendirmelerin sonucunda KSB’si olan ve KSB’si olmayan çocukların bilişsel becerileri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur (p<0,05). KSB’si olmayan çocukların Ardıl ve Eşzamanlı bilişsel işlem alanı puanlarının ve TEDİL puanlarının, KSB’si olan çocukların puanlarından daha yüksek olduğu, KSB’si olan çocukların TEDİL ve CAS puanları arasında anlamlı bir ilişki bulunmazken, KSB’si olmayan çocuklar TEDİL ve CAS puanları incelendiğinde Ardıl ve Eşzamanlı bilişsel işlem alanlarında ve toplam puanlarında anlamlı bir farklılık görülmüştür. Sonuç: Farklılık görülen bilişsel işlem alanlarının kapsadığı becerilerdeki zayıflığa bağlı olarak, KSB’si olan çocukların okuma yazma becerilerinde zorlanabilecekleri düşünülebilir. Bu sonuca dayanarak, KSB’si olan çocukların bilişsel değerlendirilmelerinin yapılması ve ihtiyaç dahilinde desteklenmesinin dil ve konuşma terapisinin etkililiği bakımından önemli olduğu sonucuna varılmıştır.