Dil Konuşma ve Yutma Araştırmaları Dergisi
Yazarlar: Furkan Ali IRKLI, Elçin TADIHAN ÖZKAN, Elif Meryem ÜNSAL AKKAYA
Konular:-
Anahtar Kelimeler:Yarı tıkalı ses yolu egzersizleri,Lip buzz,Akustik parametreler,S/z oranı,Maksimum fonasyon süresi,Ses kalitesi
Özet: Amaç: Yarı tıkalı ses yolu egzersizleri ses sistemini solunum, fonasyon ve rezonans gibi farklı düzeylerde kullanır. Yarı tıkalı ses yolu egzersizleri ses yolundaki göreli tıkanıklık ile glotis üstü ve ağız içi basıncı yükselterek kaynak filtre etkileşimini arttırır. Yarı tıkalı ses yolu egzersizleri ses kıvrımlarının çarpışma stresiniaza indirir ve solunum sistemini verimli olarak kullanılabilmeye olanak sağlar. Alan yazında yarı tıkalı ses yolu egzersizlerinin pek çok çeşidi bulunmaktadır. Bu çalışma yarı tıkalı ses yolu egzersizlerinden biri olan Lip Buzz Egzersizi temel alınarak oluşturulan Modifiye Lip Buzz Egzersizi Protokolü’nün herhangi bir ses bozukluğu yaşamayan ve profesyonel ses kullanıcısı olmayan bireylerde etkililiğini aerodinamik ve akustik olarak incelemeyi amaçlamaktadır. Yöntem: Çalışmaya 5 kadın 5 erkek olmak üzere toplam 10 gönüllü birey katılmıştır. Araştırmada tek grup ön test-son test modeli kullanılmıştır. Katılımcıların uzatılmış maksimum /s/, /z/ süreleri, s/z oranları, maksimum /ʌ/ fonasyon süresi ve akustik parametreleri (F0, jitter, shimmer, yumuşak fonasyon indeksi) egzersiz öncesinde egzersiz sonrasında olmak üzere iki kez ölçülmüştür. Katılımcıların egzersiz öncesi ve egzersiz sonrası fonasyon süreleri ve akustik parametreleri karşılaştırılmıştır. Ölçümlerden elde edilen veriler SPSS 22.0 paket programı kullanılarak Wilcoxon İşaretli Sıralar testi tekniği ile analiz edilmiştir. Bulgular: Uzatılmış maksimum /s/, /z/ süreleri ve Shimmer akustik parametresinde egzersiz öncesi ve sonrası arasında anlamlı bir farklılık bulunurken F0, Jitter, yumuşak fonasyon indeksi akustik parametreleri, s/z oranı ve maksimum /ʌ/ fonasyon süresi egzersiz öncesi ve sonrası arasında anlamlı bir fark göstermemiştir. Sonuç: Modifiye Lip Buzz Egzersizi Protokolü solunum ve fonasyon sistemleri üzerinde olumlu etkiye sahiptir. Uzatılmış maksimum /s/, /z/ sürelerinde ve shimmer akustik parametresinde egzersiz öncesi ve sonrasında bulunan anlamlı fark katılımcıların Lip Buzz Egzersizinden fayda sağladığının göstergesidir.