Türk Tıp Öğrencileri Araştırma Dergisi
Yazarlar: Gökçe DAĞTEKİN, Ali KILINÇ, Alaattin ÜNSAL, Didem ARSLANTAS
Konular:Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri
Anahtar Kelimeler:Servikal kanser,Kanser tarama programları,Pap smear testi
Özet: Türkiye’de servikal kanserlerin neden olduğu hastalık yükünün azaltılması amacıyla ülke genelinde bir kanser tarama programı yürütülmektedir. Türkiye’de aile hekimi başına düşen nüfus azaldıkça hekimlerin kadınlara bu konuda daha fazla bilgilendirme yapma fırsatı bulacağı ve böylece kanser tarama programına katılımın artacağı düşünülmektedir. Çalışmada Türkiye’de sağlık örgütlenmesinin birinci basamağında hizmet vermekte olan aile hekimlerine düşen kişi sayısı ile hiç Pap smear testi yaptırmamış olan 15 yaş ve üzeri nüfus arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlandı. Bu çalışma Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı tarafından sunulan sağlık istatistikleri yıllıklarında yer alan veriler kullanılarak yapılan ekolojik tipte bir araştırmadır. Çalışmamızda 15 yaş ve üzerinde Pap smear testi yaptırma yüzdesi olarak en güncel veriler olması nedeniyle 2012, 2014 ve 2016 yıllarına ait veriler kullanıldı. İstatistiksel anlamlılık değeri olarak p<0.05 kabul edildi. Türkiye’de aile hekimi başına düşen nüfus 2012 yılında 3634 iken, 2014 yılında 3633, 2016 yılında ise 3267 idi. On beş yaş ve üzerinde hiç Pap smear testi yaptırmayanların yüzdesi ise 2012 yılında %77.90, 2014 yılında %72.60, 2016 yılında %69.30 idi. Türkiye’de 2012-2016 yılları arasında aile hekimi başına düşen nüfusta %10.1’lik bir azalma görülürken; 15 yaş ve üzerindeki kadınlarda hiç Pap smear testi yaptırmama yüzdesinde %8.6 kadar bir azalma görülmüştür. Türkiye’de 2012-2016 yıllları arasında aile hekimi başına düşen nüfus ile hiç Pap smear testi yaptırmama yüzdesi arasında pozitif yönde bir korelasyon olduğu saptandı(p<0.001; r= 0.783). Türkiye’de aile hekimi başına düşen nüfusun azalma eğiliminde olduğu görüldü. Aile hekimi başına düşen nüfus ile Pap smear testi yaptırmama yüzdesi arasında pozitif yönde bir korelasyon saptandı. Türkiye’de servikal kanser tarama programlarına katılımın arttırılması amacıyla ayrıntılı çalışmalara ihtiyaç olduğu kanaatine varıldı.