Türk Tıp Öğrencileri Araştırma Dergisi
Yazarlar: Ahmet Can ÇELEBİ, Ömer Faruk FISTIKÇI, Ceren KALYONCU, Bengisu YILMAZ, Alper ERDEM, Selda KABADERE
Konular:Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri
Anahtar Kelimeler:Işık,Sirkadiyritm
Özet: Dalga boylarına ya da frekanslarına göre ışık ışınları sıralandığında ışık tayfı elde edilir. Görünür ışık, insan gözü tarafından algılanabilen ışıktır ve bu ışık, tayfın ortalarında yerleşmiştir. Işık doğadaki tüm canlıların yaşamı üzerinde son derece önemli etkilere sahip olduğu gibi insan fizyolojisi ve psikolojisi üzerinde de anlamlı rol oynamaktadır. Işık olgusu multidisipliner bir yaklaşım ile ele alınabilecek bir konu olup, sirkadiyen ritm ve göz sağlığı ile doğrudan ilişkili bir konudur. Beynimizde hipotalamusta bir çift yapı olarak bulunan suprakiyazmatik çekirdek sirkadiyen ritmi düzenleyen merkezdir. Melatonin, kortizol, ve büyüme hormonunun salgılanması, vücut ısı ritmi, uyku-uyanıklık döngüsü suprakiyazmatik çekirdek tarafından ayarlanan durumlardır. Bu mekanizma, organizmanın fizyolojik işleyişinin dış ortam ile uyumlu olarak işlemesini ve şartlar değiştiğinde ritmik fonksiyonların devamını kontrol eder. Ritmi düzenleyenönemli faktör ışıktır. Sosyal ve fiziksel aktiviteler de diğer düzenleyicileri oluşturmaktadır. Yanlış aydınlatma kişide sirkadiyen ritmi bozmakta ve göz sağlığı üzerinde olumsuz etki göstermektedir. İyi aydınlatma gözümüzün görme verimliliğini artırmaktadır. Işığın doğru olmayan yerde veya gereğinden çok kullanılmasıyla ışık kirliliği oluşmaktadır ve çevreye ciddi zararlar vermektedir. Işık kirliliğine neden olan ışıklar aynı zamanda boşa harcanan enerji anlamına gelmektedir. Sonuç olarak, bu derlemede ışık olgusu üzerinde durularak ışığın canlılar üzerindeki olumlu ve olumsuz etkileri ele alınmaya çalışılmıştır.